Anti Kanser Yaşam Biçimi
★★☆☆☆
Yazar : Lorenzo Cohen & Alison Jefferies
Yayınevi : The Kitap
Türkçesi : Anıl Birer
7 Gün Adventist kilisesi | : | Hristiyan Protestan mezhebinin beslenme ve sağlığa önem veren, alkol, et, tütün vs. tüketimi önermeyen bir kolu |
AAA | : | 1902 de ABD'de kurulmuş, ~60 milyon üyesi olan, kar amacı gütmeyen, yol yardımı da dahil birçok hizmet veren otomobil kulüpleri birliği: American Automobile Association |
Aberasyon | : | ~Doğal yapının bozulması, sapması |
Addetmek | : | Herhangi bir şey yerine koymak, o gözle bakmak, saymak |
Adenoma | : | İç salgı oluşturan organlardan kaynaklanan, iyi huylu (yayılımı sınırlı), kanser olmayan tümör |
Adhezyon | : | ~Yapışma eğilimi |
Aeresol | : | Katı veya sıvı maddenin gaz ortamda dağılması |
Aerobik glikoliz | : | Oksijen kullanarak şekeri parçalama |
Akut | : | Aniden gelişen veya kısa süreli |
ALS | : | Beyin ve omurilikteki sinir hücrelerini etkileyen ve istemli kas hareketlerinin kaybına yol açan, ilerleyici bir hastalık |
Ambiyans | : | Mec.Ortam, atmosfer, durum |
Amigdala | : | Beynin, -özellikle korku ve saldırganlık olmak üzere- duyguların kontrolünden sorumlu ve ~ 2 cm3 hacmindeki bölümü |
Amplifikasyon | : | ~Güçlendirilmiş hal |
Analoji | : | ~Örnek, benzeşme |
Androjen | : | Erkeksi karakterin oluşumunda etkisi olan ve böbrek üstü bezince salgılanan hormonlar |
Angaje olmak | : | Bağlanmak |
Anjiyojenez | : | Kanserli tümör hücresinin yayılma sürecinin ilk safhası. Yeni damar oluşumu uyarılıp komşu hücrelerle bağlar koparılır |
Anksiyete | : | Endişe, kaygıların çok yoğun ve kontrol edilemez olmasına dair psikolojik rahatsızlık |
Antidot | : | Mec. Panzehir |
Antijen | : | Vücuda girdiğinde bağışıklık sistemi tarafından antikor üretimine yol açan virüs, bakteri gibi hastalık yapıcı yabancı maddelerin genel adı |
Argüman | : | Kanıt |
Asimile olmak | : | ~Benzemek, yeni girilen duruma ya da şartlara benzerlik göstermek |
Atoni | : | Uyarıcı unsurlara karşı tepkinin zayıflaması, gevşeme |
Aziz | : | Olağanüstü manevi gücü olan ve bir ulus, kimse ya da yerin ilahi savunucusu kimse |
Banliyö | : | Şehre bağlı ancak merkezinden uzak ya da sınırına yakın yerleşim bölgeleri |
Baton Rouge | : | ABD'nin Louissiana eyaletinin başkenti ve en fazla nüfusa sahip şehri |
Beden kitle indeksi | : | Kilonun, m. cinsinden boy ölçüsünün karesine bölünmesiyle elde edilen ölçüt. Sonuç, 18,5 e kadar zayıf, 18,5-25 arası normal, 25-30 fazla kilolu, 30 dan fazla obez olarak değerlendirilir. |
Benzen | : | Naylon, strafor, yapıştırıcı, deterjan, boya, böcek ilacı vs. yapımında hammadde olarak kullanılan çözücü nitelikte kansorejen bir sıvı kimyasal madde |
Benzodiazepan | : | Yatıştırıcı ve sakinleştirici bir ilaç türü |
Beta blokör | : | Sinir sistemini rahatlatıp kalp atışlarının düzenlemesi için kullanılan ilaçların genel adı |
Beyaz gürültü | : | Dinlemek için tıklayın |
Bump | : | "Yumru" anlamına gelen İngilizce kelime, mecazen "fark edilir, büyük değişim" anlamında kullanılmış |
Bütünleyici | : | ~Tedavinin yan etkilerini giderme ve başarısını artırma amaçlı çalışma |
C reakitf protein | : | CRP, karaciğer ile yağ hücreleri tarafından üretilen ve enfeksiyon, enflamasyon durumlarında kanda miktarı artan bir protein ve klinik şüphe desteğine dair testin adı |
CDC | : | ABD Sağlık ve Sosyal Hizm. Bakanlığına bağlı bir birim olan "Hastalık Korunma ve Kontrol Merkezleri" . Centers for Disease Control and Prevention |
Cleveland | : | ABD'nin kuzeydoğusundaki Ohio eyaletine bağlı, Erie gölü kıyısında bir yerleşim merkezi |
CrossFit | : | Çeviklik, kas gelişimi ve dayanıklılık amacıyla yapılan, kısa dinlenme aralıklarından oluşan yoğun egzersizlere dayanan bir antrenman tekniği |
CT taraması | : | Bilgisayarlı tomografi olarak bilinen ve x ışınları ile 2 boyutlu parçalar halinde iç organları taramaya yarayan teknik |
Çan eğrisi | : | ~Sayısal bir değerlendirme veya istatistikte, başarının, ortalama üzerinde kalma durumuna göre belirlenmesine dair yöntem |
Çapraz referanslama | : | Bir metin veya belgede, başka bir bölümde bulunan ilişkili veriye yapılan yönlendirmeler |
Çernobil nük.patlam. | : | Nisan 1986'da Ukrayna'nın kuzeyinde yer alan Pripyat şehri yakınlarındaki Çernobil nükleer santralinde meydana gelen kaza |
Çigong | : | Çeşitli beden hareket ve duruşları ile nefes teknikleri kullanarak yaşam enerjisi artırma ve enerji dengesi sağlamayı amaçlayan geleneksel Çin tedavi tekniği |
Daimon | : | ~Tanrıdan sonra gelen ikincil ilahi güç |
Dallas Mavericks | : | 1980 yılında Teksas'da kurulmuş NBA (ABD profesyonel basketbol ligi) basketbol takımı |
DDT | : | Geçmişte yaygın olarak kullanılmış, ABD de 1972, Türkiye'de ise 1987'de yasaklanmış, solunum yoluyla insan vücuna giren zehirli, kokusuz, tarımsal bir böcek ilacı |
Demans | : | Hafıza, düşünme ve sosyal becerileri etkileyen zihinsel yetenek bozukluğu hastalıklarının genel adı |
Dışavurum | : | ~Kendini fiziksel olarak belli etme, belirti |
Difüzör | : | İçine konan kokulu (esansiyel) bir yağı ısıtmak suretiyle güzel koku yayılmasını sağlayan cihaz |
Direnç bandı | : | Kasları güçlendirmek, spor vb. amaçlarla kullanılan, genişçe şerit halka biçimde esnek lastik |
Diyastolik | : | Küçük tansiyon olarak bilinen ve kalp atışları arasında kalbin aktif olarak kan pompalamadığı durumdaki kan basıncı. 70-90 arasında olmalıdır. |
Dogmatik | : | Deneye dayalı kanıtları hiçe sayarak inanç öğretilerine dayanan |
Donat | : | Özellikle ABD'de çok tüketilen, şeker ve yağ açısından zengin, tombul halka formunda tatlı çörek. Donut |
Donör | : | Başkasına aktarılmak üzere kan, doku veya organ veren kimse |
Duktal | : | Memedeki süt kanalları ile ilgili |
E.n. | : | Editörün notu anlamında kısaltma |
Efektif | : | Etkin, etkili |
Ekosfer | : | Üzerinde canlı bir varlık barındıran yaşam alanı |
Ekstrat | : | Bitki özü |
Elizabeth dönemi | : | 1558-1603 arası İngiltere'de Kraliçe Elizabeth'in hüküm sürdüğü ve İngiliz müzik, şiir ve edebiyatının geliştiği dönem |
Embolizasyon | : | Tümörü besleyen damarların kontrollü şekilde tıkanması |
Emülsifiyer | : | Bir karışımdaki yağ ve su gibi ki farklı maddenin birbirinden ayrılmasını önleyen katkı malzemesi. Emülgatör |
Endokrin | : | Gelişme, üreme, elektrolit (vücuttaki sodyum,potasyum vb. iyonlar) dengesi vs. sorumlu hormonların üretilerek kana karışmasını sağlayan iç salgı bezleri |
Endometriyum | : | Rahim iç yüzeyi |
Endotel | : | Damarların iç yüzeyini oluşturan dokuya endotel, söz konusu dokuyu oluşturan hücrelere ise endotel hücre denir |
Enflamasyon | : | Dokuların hasar karşısında tamir edilmesi için ilgili bölgede ağrı, ısı artışı, şişlik, kızarıklık vs. ile beliren vücut tepkisi |
EPA | : | 1970 yılında kurulmuş, devlete bağlı, ABD insan sağlığı ve çevre koruma teşkilatı |
Epidemoloji | : | Hastalıkların dağılımı, görülme sıklığı ve etkenlerini inceleyen tıp dalı |
Epifiz | : | Omurgalıların beyninde yer alan, ~7 mm. büyüklüğünde, uyku döngüsünü sağlayan melatonin hormonunu salgılayan bir salgı bezi |
Epoksi reçine | : | Yüksek yapıştırma gücü ve kimyasal direnci olan, ısıya dayanıklı bir kimyasal madde |
Epstein-Barr | : | Lenf bezlerinin şişmesi, boğaz ağrısı, ateş gibi belirtileri olan, halk arasında "öpücük hastalığı" olarak bilinen bulaşıcı EBV virüsünün sebep olduğu hastalık |
Eradikasyon | : | Yok etme |
Erim | : | ~Kapsam |
Eritirol | : | Üzüm, karpuz gibi meyveler ile havuç, patates ve mantarlardan doğal olarak elde edilen ve gıda katkı maddesi olarak kullanılan şeker |
Eserekli | : | Aklına geleni düşünmeden yapan, ne yapacağı belli olmayan |
EWG | : | 1992 yılında kurulmuş, zehirli kimyasallar, içme suyu kirleticileri, kurumsal hesap verebilirlik alanlarında uzmanlaşmış Amerikan aktivist kuruluş |
Exxon Valdez |
: | Mart 1989'da, Kanada'nın batısında, ABD'nin Alaska eyaleti yakınında karaya oturan Exxon firmasına ait Waldez isimli tankerden denize 37000 ton ham petrol yayıldı |
Fabric softening sheets | : | Yabancı ülkelerde giysileri yumuşatmak ve hoş koku vermek amacıyla kullanılan, kağıt tabakalar halinde ıslak mendil benzeri ürün |
Farmakoloji | : | İlaçların etkilerini ve tedavide kullanım biçimlerini araştıran bilim dalı |
Farmasötik | : | Eczacılık ile ilgili |
Farro | : | Demir açısından zengin bir tür buğday |
FDA | : | ABD Sağlık Bakanlığına bağlı, gıda, ilaç, medikal ürün vb. denetleyen bir kurum |
Federal | : | Dayanışma amacıyla birleşmiş durumda olan |
Fenolik bileşik | : | Bitkilerde bulunan, meyve ve sebzelerin kendine özgü tat, renk ve kokusunu veren antimikrobiyal ve en yüksek antioksidan özellikte kimyasal bileşikler |
Fenomen | : | Olay, olgu |
Fenotip | : | ~Dışyapı |
Fetal malformasyon | : | Anne karnında gelişim sürecinde bebeğin fiziksel yapısında görülen sorunlar |
Fetüs | : | Kadın gebeliğinde, rahimdeki canlının organ taslaklarının oluştuğu 3.aydan doğuma kadarki durumu |
Fitokimyasal | : | Bitkilerde doğal olarak bulunan ve tedavi edici etkisi olan kimyasal bileşikler |
Fizyolojik | : | Canlılarda normal, doğal olarak işleyen |
Flavanoid | : | Özellikle canlı renkli meyve, sebzelerde bulunan, antioksidan (toksinleri atan) etkili bir tür kimyasal madde |
Folat | : | Başlıca görevlerinden biri vücutta kan yapımı olan, yapay olarak üretilen formuna folik asit ismi verilen B9 vitamini |
Fruktoz | Birçok meyvede doğal olarak bulunan şeker türü | |
Gallup | : | 1935 yılında ABD'de kurulmuş, İnsan doğası ve davranışlarını analiz eden, uluslararası bir araştırma şirketi |
Galon | : | Akaryakıt vb. sıvı maddeleri taşımada kullanılan, silindir biçiminde ve 159 lt. hacminde metal kap. Varil |
Gamma Knife | : | Streotaktik yöntemle, hastalıklı beyin dokusunun, kafatasını açmadan, gamma ışınları ile yok edilmesi |
Gastrointestinal | : | Ağızdan anüse kadar sindirim sisteminin tüm organlarını içeren yol |
Gen ekspresyonu | : | Gen anlatımı ya da ifadesi olarak da anılan, DNA da depolanan bilginin protein yapılarına dönüşme süreci. Canlının farklı hücre türleri oluşturması ve hücrenin iç-dış faktörlere uyumuna olanak tanır. |
Gen-modülatör | : | Kalıtımsal öğe olan genlerin hatalı çalışıp bozulmasına sebep olan |
Genom | : | Üreme hücrelerinde bulunan ve bazı yeteneklerin yeni bireylere geçmesini sağlayan kalıtımsal yapı |
Get me bodied | : | Dr.Deborah Cohan'ın kendi meme kanseri ameliyatı öncesi ameliyat ekibiyle eğlencesini izlemek için tıklayın |
Ghrelin | : | Mide ve pankreas tarafından salgılanan ve aç hissedilmesini sağlayan hormon. Seviyesi, yemek öncesi yükselir sonrası ise düşer |
Glia | : | Sinir hücrelerinin uzantısı olup yapısal ve besinsel destek sağlayan dokular |
Glioblastoma | : | Nadir görülen ancak ölümcül bir beyin tümörü türü |
Glisemik seviye | : | Gıdanın, kan şekerini yükseltme hızına dair 1-100 arasında sayısal değer. Glisemik indeks |
Görsel imgeleme | : | İsteklerimizi zihnimizde görsel olarak oluşturup ona odaklanmak |
Görsel uzamsal beceri | : | Sözle ifade ettiğimiz nesneleri zihinde canlandırıp yorumlama, değerlendirme becerisi |
GP | : | Çeviri hatalıdır. "Bir şeylerin ters gittiğinin farkına varan" Josh Mailman'ın kendisi değil fiziksel muayenesini yapan pratisyen hekim (GP-General Practice) dir. |
Granola | : | Yulaf, muhtelif kuruyemiş, kurutulmuş meyve gibi malzemelerin bal veya esmer şeker ile karışıtırılp fırınlanmasıyla yapılan atıştırmalık çıtır yiyecek |
Herbisit | : | Tarımda yabancı otlarla mücadele amacıyla kullanılan zirai ilaçların genel adı |
Heterojen | : | Çeşit çeşit, birçok ayrı türü olan |
High Arctic | : | Kanada'ya ait ve kuzeyinde bulunan takımadalar |
Hipotalamus | : | Hormonların doğru ve uygun miktarda salgılanması, susama, acıkma hislerinin kontrolü, vücut ısısı ve kan basıncını ayarlamak gibi görevleri olan beyin bölgesi |
Hipotez | : | Varsayım |
Histeri | : | ~Aşırı hayal gücü ve korkuları ifade eden zihinsel hastalık |
Hodgkin dışı lenfoma | : | Bağışıklık sistemi hücrelerinde başlayan bir kanser türü |
Holokost | : | 2. Dünya Savaşı'nda, 1941-1945 arası Naziler tarafından sistemli ve devlet imkanlarıyla ~6 milyon Yahudinin öldürülmesi |
Holy crap | : | "Kutsal bok" anlamında ingilizce söz dizisi |
Homeostatik | : | ~Dengeleyici |
Homeostaz | : | İç denge |
Hormon reseptör pozitif | : | Yüzeyinde östrojen (kadınsal özellikler) ve progesteron (hamileliğe hazırlık) hormonlarının bağlandığı alıcıların olduğu hücrelerden kaynaklı meme kanseri tipi. Bu hastalarda östrojen, kanserin büyümesi ve çoğalmasına yol açar. |
HPV | : | HPV virüsü sebebiyle cinsel organların olduğu bölgede ufak, karnabahar görünümlü siğiller ile kendini belli eden bulaşıcı bir hastalık |
İkame | : | Olmayan bir şeyin yerine koyma veya kullanma |
İmmun | : | Zararlı organizmalara karşı direnme yeteneği. Bağışıklık |
İmmünoterapi | : | Kanserin ileri saflarında bağışıklık sistemini aktive ederek veya baskılayarak yapılan ek tedavi yöntemi |
İndirgemeci | : | ~Kolay ve sade |
İndol bileşik | : | ~Kanserojen maddeleri etkisiz hale getirme etkisi de olan, kükürt içeren bileşikler |
İnflamatuvar | : | Vücudun kendini korumak ve savunmak amacıyla herhangi bir bölgesinde beliren tepkisine dair olan |
İnfografik | : | Kolay anlaşılır ve eğlenceli hale getirmek amacıyla bilgi ve verileri görsel grafik haline getirme işi |
İnhibitör | : | Engelleyici, azaltıcı |
İnsidans | : | Belli bir nüfusta ve belli bir zaman aralığında yeni oluşan olguların sayısı |
İnsitabilite | : | ~Anormal davranış, kararsızlık durumu |
İnsülin | : | Kan şekerini (glikoz) düşürmek amacıyla kullanılan protein yapıda bir hormon |
İnterlökin | : | Bağışıklık sisteminin hücreleri tarafından salınan hücreler arası haberci protein moleküllerinin adı |
İntolerans | : | Gıdada bulunan bir maddenin sindirim sistemi tarafından doğru sindirilememesi sonucu tahriş ve hasara yol açması |
İnvaziv | : | Yayılan ve zarar veren doku oluşumları |
İnvaziz | : | Tanı veya tedavi amacıyla hastanın vücuduna el veya alet yardımıyla girilmesi |
İnvazyon | : | Kanserli tümör hücresinin yayılma sürecinin ikinci safhası. Tümör, başka doku veya organlara ulaşmadan önce kendi çevresine yayılır. |
Jenerasyon | : | Yaklaşık 30 yıllık yaş kümelerini oluşturan bireyler öbeği. Nesil |
Jogging | : | Küçük adımlarla ve yavaşça koşmak |
Kahve lavmanı | : | Kavrulup öğütülmüş organik kahvenin klorsuz ılık su ile rektuma gönderilmesi |
Kaiser Permanente | : | 1945 yılında kurulmuş, ABD Kaliforniya merkezli, kar amacı gütmeyen, ülkenin en büyük özel sağlık sigortası kurumu |
Kale | : | Koyu yeşil renkte kıvırcık yaprakları olan bir tür lahana |
Kanser Moonshot | : | ABD'de Obama yönetimi tarafından Ocak 2016'da kansere karşı aşı bazlı immünoterapi seçenekleri bulmak amacıyla başlatılan bir birlik |
Kapitone | : | İçi pamuk doldurularak dikilmiş, döşemelik veya giyim eşyası yapımında kullanılan kumaş |
Kardiyovasküler | : | Kalp ve damar hastalıklarını ifade eder |
Karl Jung | : | 1875-1961 arası yaşamış, kişilik ve davranışların, soya çekimle geçmişten geldiği tezi ve rüya analizi konusundaki katkılarıyla bilinen, bir dönem Freud ile çalışmış İsviçreli psikiyatri uzmanı |
Karoten | : | Havuç, kayısı gibi turuncu renkli sebze, meyvelere rengini veren ve ışığı emerek fotosenteze yardımcı olan madde |
Katastrofik | : | Yıkım, felaket getiren, afet niteliğinde olan |
Kavuz | : | Buğdaygillerin başağında taneleri saran kabuk |
Kimçi | : | Kore'ye özgü, lahanadan yapılan, keskin kokulu, acımsı bir tür turşu |
Kohort | : | Bir ortak özelliği (yaş, iş, okul vs.) olan kişilerin, zaman içinde belli bir hastalığa yakalanma olasılığının takip edildiği çalışma biçimi |
Kolorektal | : | Toplam ~2 m. olan kalın bağırsağın rektum adı verilen son 15 cm lik kısmı ile öncesindeki kolon kısmının tamamına verilen ad |
Koloseliler | : | Hz.İsa'nın öğretilerini Pagan Roma dünyasına öğreten eski Yahudi din adamı Aziz Pavlus'un bugünkü Denizli'nin Honaz ilçesinde yer alan antik Kolose şehrinde bulunan Hristiyanlara yazdığı kutsal metin içeren Yunanca mektup |
Kombuçya | : | Kombuçya isimli mantarın mayalanması ile yapılan, hafif gazlı, köpüklü yapıda, probiyotik, mineral ve antioksidan özellikte bir içecek |
Kompleks karbonhidrat | : | Sebze, kurubaklagil, yulaf, esmer-kepekli undan yapılmış ekmek gibi vitamin, lif ve besleyici değeri yüksek, glisemik indeksi düşük gıdalar |
Komplikasyon | : | Hastalık sırasında ortaya çıkan ve hastalığın temel özellikleri ile ilişkili olmayan her türlü olumsuz sağlık olay veya süreci |
Konsensüs | : | Farklı uzmanlık alanındaki hekimlerin bir hastalık hakkında uzlaşarak verdikleri ortak karar |
Konsept | : | Bir nesne veya düşüncenin zihindeki soyut tasarımı. Kavram |
Kontaminant | : | Bulunması istenmeyen madde |
Kontraseptif | : | Doğum kontrolü |
Korelasyon | : | Olgular arası karşılıklı ilgi, bağlılık, bağıntı |
Kortizol | : | Vücudun böbrek üstü bezlerinin strese tepki olarak ürettiği, kan basıncı ve şekeri artıran, bağışıklık sistemini baskılayan bir hormon |
Kök hücre | : | İnsan vücudunda bulunan ve her türlü vücut hücresine dönüşme ve yeni görevler üstlenebilen hücre tipi |
Kroket | : | Beşamel sos (tereyağ, un ve süt ile yapılır) ve çeşitli malzemenin (sebze, et, mantar) ekmek kırığı, un, yumurtaya bulanıp yağda kızartılmasıyla yapılan ve sıcak yenen atıştırmalık bir yiyecek |
Kronik | : | Uzun süreli, tamamen iyileşmeyen |
Kronobiyolog | : | Canlı vücudunda meydana gelen biyolojik aktivitelerin zamanlama ve süresini inceleyen kronobiyoloji uzmanı |
Kronoloji | : | Olayların zaman bakımından sırası |
Kutsal kase | : | Hz.İsa'nın ölmeden önceki son akşam yemeğinde kullandığı kabın adı, kitapta "mucizevi güç" anlamında mecazen kullanılmıştır |
Kutsal Ruh | : | Hristiyan Teslis inancına göre tanrının, baba (kendisi), oğul (Hz.İsa) ve kutsal ruhdan (görünmeyen ancak hissedilen güç) oluştuğuna inanılır |
Kümülatif | : | Birikmiş, yığılmış, toplam |
Lak | : | Uygulandığı yüzeye parlaklık ve yalıtım tabakası nitelikleri kazandıran kimyasal bir kaplama malzemesi |
Laura Beckman | : | Metinleri süslemek veya açıklamak amacıyla resim, grafik vb. yapan (illüstratör) ABD'li tasarımcı bir kadın |
Lazanya | : | Yaprak şeklinde hazırlanmış fırında pişirilen makarna çeşidi. Sos ve muhtelif malzeme ile katlar halinde hazırlanarak fırına verilir |
Lenfoproliteratif | : | Vücudumuzun savunma hücreleri akyuvarların alt tipi olan lenfositlerin anormal sayıda çoğalması ile beliren hastalıklar grubu |
Lenfositik lösemi | : | Vücudumuzun savunma hücreleri akyuvarların alt tipi olan lenfositlerin kemik iliği, kan ve lenf düğümlerinde anormal sayıda artması ile oluşan yavaş seyirli kanser |
Leptin | : | Yağ dokusu tarafından salgılanan, tokluk hissi yaratan bir hormon |
Lezyon | : | Doku bozukluğu |
Lime | : | Limona benzer şekli olan ancak daha küçük, çekirdeksiz, koyu yeşil renkte ve ekşi bir meyve |
Lineer | : | ~Değişimi doğrusal olan |
Literatür | : | Herhangi bir bilim dalında yazılmış yazı ve eserlerin tümü |
Lokasyon | : | Yer, konum, mevki |
Louissiana | : | ABD'nin güneyinde, Meksika Körfezi'ne kıyısı bulunan ve 1803 yılında Fransızlardan satın alınan toprakları kapsayan bir ABD eyaleti |
Lumber Liquidators | : | ABD'de 1993 yılında kurulmuş bir döşeme kaplama malzemesi satıcısı |
Lumpektomi | : | Meme kanseri tedavisinde tüm memenin değil yalnızca tümörün ve çevresindeki küçük bir sağlıklı kısmın çıkarılmasına dair cerrahi işlem |
Magic bullet | : | "Sihirli mermi" anlamına gelen İngilizce söz dizisi, "tek başına inanılmaz sonuç veren" vb. anlamında mecazen kullanılmıştır |
Majör | : | Büyük, önemli |
Makûs | : | Mec. Uğursuz, kötü |
Maküler dejenerasyon | : | "Sarı nokta hastalığı" olarak da bilinen, gözün "makula" ismi verilen ve görme keskinliğini kontrol eden bölgesinde, yaş, sigara, kötü beslenme gibi sebeplerle ortaya çıkan hastalık |
Makyaj bazı | : | Makyaj malzemesinin etkisini iyileştirmek ve kalıcılığını artırmak için makyaj öncesi kullanılan sıvı bir krem |
Malignite | : | Kötü huylu (yayılmacı) tümör türü |
Mantra | : | Motivasyon amacıyla tekrarlanan olumlu sözcük ya da cümle |
Matris | : | ~Protein ve karbonhidrattan oluşan ve hücre dış kısmını saran ağ örgüsü |
Mavi bölge | : | Yunanistan'da Ikaria Adası, Japonya'da Okinawa Adası, İtalya'da Sardinya Adası, ABD'de Loma Linda kasabası ve Kosta Rika'da Nicoya Yarımadası |
Melanom | : | Deriye rengini veren renk pigmentlerini üreten melanosit adlı cilt hücrelerinin kontrolsüz bölünüp çoğalması ile meydana gelen cilt kanseri |
Memphis | : | ABD'nin güneydoğusundaki Tennessee eyaletinin en büyük şehri |
Mental | : | Zihin ve akıl ile ilgili |
Meta analiz | : | Aynı konuda yapılmış farklı, bağımsız çalışma ve araştırmaların toplanıp birleştirilmesi ile yapılan istatistiksel değerlendirme, çözümleme yöntemi |
Metafor | : | Mecaz anlamda kullanma, benzetme |
Metastatik | : | Kanserli hücrelerin doğrudan veya kan damarları yoluyla başka hücrelere sıçrayıp yayılması ile ilgili |
Metodoloji | : | Özellikle bilim alanında yeni yöntemler yaratmak için ilkeler geliştiren bilim |
Mezotelyoma | : | Akciğeri saran zarda görülen kötü huylu tümör (kanser) hastalığı |
Mihenk taşı | : | Mec. Bir kavramın değerini anlamaya yarayan ölçüt |
Mikroalg | : | Tatlı ve tuzlu sularda yaşayan, protein, mineral, vitamin açısından zengin, mikroskobik su bitkilerinin adı |
Mil | : | Karada 1609 m. ye tekabül eden yabancı uzunluk ölçüsü birimi |
Minör | : | ~Küçük |
Miso | : | Soya fasulyesi, pirinç veya arpa, tuz ve koji isimli bir tür mantarın mayalanması ile elde edilen bir tür geleneksel Japon yemeği hamur |
Mistik | : | Gizemli |
Misyon | : | Amaç, görev |
Mit | : | ~Geleneksel halk inanışı |
Miyokard enfarktüsü | : | Kalp krizi. Çoğunlukla damar tıkanıklığı sonucu kalp kasının bir kısmının ölmesi veya kalıcı hasara uğraması sonucu oluşur |
Monastik | : | Dünyevi arayıştan uzak, ruhani, dini |
Monoklonal | : | Laboratuvarda yapay olarak üretilen bir bağışıklık sistemi proteini |
Morf | : | ~Biçim değiştirme anı |
MPH | : | Onkolog Dawn Lemanne'nin halk sağlığı yüksek lisansında (a Master of Public Health ) yazdığı tezi kastedilmiştir |
MRI | : | Radyo dalgaları ve güçlü mıknatıslar kullanarak hastalıkların teşhisi veya tedavi sonucunu görme amacıyla yumuşak dokuların iç yapısının görüntülenmesi. Emar |
Multiple skleroz | : | MS olarak bilinen ve sinir sistemi hücrelerini kaplayan "miyelin" in hasar görüp beyin ve vücut arasındaki iletişimin zarara uğradığı rahatsızlık |
Müşfik | : | Acıyarak ve koruyarak seven. Şefkatli |
Nature Reviews Cancer | : | Londra merkezli, kanser ve onkoloji alanında makalelerin yer aldığı akademik düzeyde bir yayın |
Nektarin | : | Şeftaliye benzeyen ancak tüysüz, daha küçük, koyu renkli, tatlı ve sulu bir meyve |
Nicelik | : | ~Ölçülebilir miktar |
Nitrat | : | Bitkilerin büyümesi için hayati önemi olan ancak fazlası çevreye zararlı, gübre temel maddesi azotlu bileşik.Marul,ıspanak, kırmızı pancar ve turpta fazla bulunur |
Nod | : | Küçük, yuvarlak doku kitlelerine verilen ad |
Nöroendokrin | : | Sinir sistemi hücreleri ile birlikte çalışıp hormonların kana salgılanmasını sağlayan iç salgı sistemi hücreleri ile ilgili |
Nörojenez | : | ~ Mevcut doku, hücre ya da sinirlerden yenisinin oluştuğu, doğduğu, yapıldığı süreç |
Nörotransmit | : | Sinir hücrelerinin kendi arasında veya başka tür hücrelerle iletişimini sağlayan kimyasallar |
Nüfuz | : | Mec. Güç, erk |
Nükteli | : | İnce anlamlı, düşündürücü söz |
Oksidatif stres | : | Vücudumuzda besinlerin oksijen kullanarak enerjiye çevrilmesinde oluşan yan ürünlerin (serbest radikal) aşırı artması |
Oktan | : | Benzinin tutuşmasını zorlaştıran, yanmasını artıran ve yanmada patlamaları yumuşatmak suretiyle motorun vuruntu yapmasını önleyen bir madde |
Ontolog | : | Kanser alanında uzmanlaşmış hekim anlamına gelen "onkolog" un kastedildiği, F klavyede sehven "k" harfinin hemen yanındaki "t" harfinin kullanıldığı kanaatindeyim |
Örüntü | : | Olayların düzenli bir biçimde birbirini takip ederek gelişimi |
Özgecil | : | Kişisel yarar gözetmeksizin her pahasına başkasına yararlı olmaya çalışma durumu |
Öznel | : | Bireyin duygu ve düşüncelerine dayanan. Subjektif |
Özofagus | : | Ağız boşluğunu mideye bağlayan yemek borusu |
PAH | : | Yakıtların yanması, sigara dumanı ve ızgara ya da yüksek sıcaklıkta pişen gıdalarda oluşan kanserojen nitelikte kimyasal madde |
Paleo diyeti | : | Yağ ve şeker dahil her türlü işlenmiş gıda, süt ürünleri, baklagiller, mayalı gıdaların (hamur işleri,tuşu vs.) tüketilmediği, taş devri insanının beslenme düzeni |
Paleolitik | : | Günümüzden ~2 milyon yıl önce başlayıp ~MÖ.10.000 yılında sona ermiş, kendi içinde alt evreleri olan "taş devri" çağı |
Palyatif | : | Tedavi edici etkisi olmayan, ağrı ve sızıları geçici olarak azaltan, dindiren ilaç vb. |
Papaz ve Rahip farkı | : | Papaz, evlenip mal mülk sahibi olabilen, kiliselerde resmi görev yapan Hristiyan din adamıdır. Rahip ise dünyevi hayatla uğraşmayan, evlenmeyen vs. kendini dine adamış, genellikle Hristiyan kişidir. |
Paradoksal | : | Aykırı düşünce niteliğinde olan |
Parasempatik sistem | : | Vücut dinlenme halinde iken doku ve organlara gönderdiği sinyallerle vücutta enerjinin korunmasını sağlayan sinir sistemi parçası |
Parşömen kağıdı | : | Yapışmayı önleme amacıyla fırında pişen gıdaların altına serilerek kullanılan, yarı saydam, su ve yağa dayanıklı kağıt |
Pasaj | : | Yazı veya eserin bir bölümü |
Patojen | : | Hastalık oluşturan |
Patoloji | : | Hücre, doku ve organlardaki yapısal ve işlevsel değişiklikleri araştırıp inceleyen tıp dalı |
PCB | : | Geçmişte yanmazlık, yalıtkanlık, parçalanma direnci vs. amaçlarla katkı olarak sanayide kullanılmış, yasaklı, çevre ve insan sağlığına zararlı klorlu bir kimyasal |
Pecan | : | Güney Amerika kökenli, Türkiye'de güney Ege ve Akdeniz sahil bölgelerinde yetişen bir tür ceviz |
Pelvis | : | Karnın en alt bölümü.Bu bölgede cinsel organlar, kalın bağırsakların alt kısımları, idrar torbası ve yolları bulunur. |
Penil | : | Penis |
Perspektif | : | Bakış açısı |
Pestisit | : | Zararlı organizmaları engellemek ya da zararlarını azaltmak için kullanılan maddeler |
Pittsburg | : | ABD'nin doğusundaki Pensilvanya eyaletinin Philadelphia'dan sonraki 2. büyük şehri |
Placebo etkisi | : | Mec. Düşünce ve telkin yoluyla etkileme |
Plank | : | Şınav pozizyonunun dirsek ve el bileği yere değecek şekilde değiştirilip mümkün olduğunca fazla süre boyunca sabit kalınması ile yapılan egzersiz hareketi |
Polifenol | : | Bitkilerde bulunan, renklenmeden sorumlu, vücut için antioksidan (toksinleri atan) etkili bir kimyasal madde |
Poliferasyon | : | Hücrelerin iyi ya da kötü huylu olarak hızlı bir döngüyle çoğalması |
Port kateteri | : | Uzun süreli damar yolu erişimi gereken hastalarda göğsün üst kısmına yerleştirilen, bir ucu ana toplar damar diğer ucu cilt altında olan suni damar |
Post menopoz | : | Menopoz sonrası dönem |
PR firması | : | Ticari bir kurum veya kişinin halk tarafından bilinirliğinin sağlanması, artırılması ve itibarının korunmasına yönelik çalışmalar yapan "halkla ilişkiler" firması |
Pragmatizm | : | Doğru ve gerçeği, hareketlerin sonuç ve başarısı ile değerlendiren öğreti |
Premalign | : | Kansere dönüşme ihtimali yüksek olan |
Prenatal | : | Sperm ve yumurtanın birleşmesinden bebeğin doğumuna kadar geçen süreç |
Primer | : | İlk, öncü |
Prob | : | Muayene veya tanı amacıyla bir organ boşluğu, kanal veya yara içine sokulan, metalden yapılma ince uzun araç |
Prognoz | : | Bir hastalığın seyir ve tedavisine dair tahminler |
Proliferatif | : | Hücrelerin artması ya da bölünerek çoğalmasının tetiklenmesi |
Prospektif | : | Gerçekleşmesi beklenen, muhtemel |
Prostatektomi | : | Radikal prostatektomi, prostat bezinin tamamının ve çevresindeki dokunun cerrahi yolla alınmasıdır |
Protokol | : | ~Uygulanan kurallar |
Psikonöroimmünoloji | : | Zihin ve bağışıklık sistemi arasındaki bağlantıları, etkileşimi inceleyen tıp dalı.Stres, bastırılmış duygular vs.ortadan kaldırılmasını hedefler |
Psikoz | : | Kişiliğin bütünlük ve uyum gücünü geniş ölçüde yıkan ruhsal bozukluk |
PTSD | : | Yaşanan bir travma (savaşta çatışma, tecavüz vs.) üzerinden haftalar, aylar geçmesine rağmen psikolojik etkilerin sürdüğü "travma sonrası stres bozukluğu" |
Purdue | : | ABD'nin orta doğusunda yer alan Indiana eyaletinin West Lafayette şehrinde 1869 yılında araştırma amacıyla kurulmuş bir devlet üniversitesi |
Randomize | : | Bir ilaç veya tedaviyi test etmek amacıyla deneklerin rastgele gruplara ayrılması ile oluşturulan çalışma yöntemi |
Regülasyon | : | ~Oluşum |
Reiki | : | 19.yy. başında Japonya'da ortaya çıktığı düşünülen, dokunarak yaşam enerjisi aktarımı yoluyla fiziksel ve ruhsal iyileşme sağlayan şifa verme tekniği |
Rekonstrüksiyon | : | Cerrahi bir yöntemle alınmış bir organı, hastanın kendi dokuları veya protez yardımıyla yeniden oluşturma işlemi |
Rektal | : | Kalın bağırsağın son ~15 cm. kısmı olan rektum ile ilgili |
Remisyon | : | Hastalık belirtilerinin yok olup hastalığın gerilemesi |
Replasman | : | Doğal olanın yokluğunda yerine yapay olarak üretilmiş olanının kullanımı |
Replikasyon | : | ~Hücre, molekül gibi oluşumların kopyalanma süreci |
Replikatif ölümsüzlük | : | Hücrelerin doğal yaşam döngüsünde (büyüme, bölünme, yaşlanma, ölme) yaşlanma ve ölümden kaçarak sınırsız bölünme potansiyeli kazanması durumu |
Resif | : | Su yüzeyine yakın ve yüzeyinde bulunan sıra kayalar |
Retoratif | : | ~Tedavi, edici, iyileştirici |
RNA & DNA | : | RNA, canlılar arası farklılığı sağlayan DNA daki genetik bilgilerin (enzimler, dokular, organlar, hücreler vs.) işlemlerden geçirilip kullanılması için gerekli moleküldür. Kabaca DNA harddisk, RNA ise işlemcidir. |
Rotasyon | : | ~Uzaklaştırma, unutturma amacıyla değişiklik yaratmak |
Röle | : | ~Açıp kapamaya yarayan anahtar |
Rustik | : | Köy evi izlenimi veren |
Salt | : | Yalnızca |
Santiago de Compostela | : | İspanya'nın kuzeybatı ucunda bulunan ve Saint Jacques katedrali ile Hristiyanlar için önem taşıyan bir şehir |
Sathi | : | Yüzeysel |
Sav | : | İddia |
Sayfiye | : | Yazlık |
Sedatif hipnotik | : | Merkezi sinir sistemi üzerinde yatıştırıcı (sedatif) ve uyku verici (hipnotik) etkisi olan bileşikler |
Sekans | : | ~Canlılık işlevi ve biyolojik gelişim için gerekli genetik bilgiyi taşıyan DNA'da, kodları taşıyan dizinin düzeni |
Sempatik sinir sistemi | : | Sinir sisteminin, otomatik organ fonksiyonlarını (tehlikede adrenalin salgılamasını, kalp-solunum hızı, terleme, tükürük vs.) gerçekleştiren bölmü |
Sepsis | : | Bağışıklık sistemi salgıları karşısında vücut tepkisinin dengesiz olduğu ve doku ya da organların hasara uğradığı durum |
Serbest radikal | : | Güneş ışınlarına fazla maruz kalma, kimyasallar, radyasyon ya da vücutta oksijen kullanımı esnasında oluşan ve hücre hasarı/yaşlanmasına yol açan oksijen parçacıkları |
Servikal | : | Rahim ağzı |
Sinerji | : | Sonuca olumlu katkısı olacak birkaç etkenin ortak gücü. Fazladan güç |
Sinyal transdüksiyon | : | Organizmanın bütün olarak çalışmasını sağlamak için hücreler arası koordinasyon esnasında iletişim sinyal ve ye uyarılarının dönüştürülmesi |
Sistolik | : | Büyük tansiyon olarak bilinen ve kalbin kanı pompaladığı anda damarlarda oluşan kan basıncı. 120-130 arasında olmalıdır. |
Smoothie | : | Taze meyvelerin süt veya yoğurtla karıştırılıp ezilmesi ve çırpılması ile hazırlanan içecek |
Sofistike | : | Karmaşık |
Sofu | : | Dinin emir ve yasaklarına bütünüyle uyan kimse |
Sosyal Jet lag | : | Vücudun hafta içi uyku düzeninin hafta sonu değiştirilmesi ile oluşan, uyku problemi, dikkat dağınıklığı, sindirim sorunları vs. etkileri olan geçici biyolojik uyum sorunu |
Spektrum | : | Tam spektrum, güneş ışığına çok yakın değerlerde aydınlatma, renk çeşitliliği ve fayda sağlayan ışık anlamına gelir |
Spesifik | : | Yalnızca bir türe, olaya veya bireye özgü olan |
Spritüel | : | ~Dünyevi zevkleri kenara bırakmış, hayatın anlamını maneviyatta arayan kişi |
St.James | : | MÖ.5-MS.44 arası yaşamış, Hz.İsa'nın 12 havarisinden (yardımcısı) biri olup diğer bir havari Yuhanna'nın kardeşi ve İspanya'nın koruyucu azizi |
Stereoid | : | İltihap önleyici çok güçlü ilaç |
Stereotaktik | : | Beyin veya kafanın diğer bölümünde tümörün bulunduğu çok küçük, iyi sınırlandırılmış bir alana yüksek dozda ışın vererek yapılan tedavi tekniği |
Stevia | : | Paraguay ve Brezilya kökenli, şekerden çok daha tatlı olarak algılanan, şeker otu olarak da bilinen ve Türkiyede 2009 yılında Antalya'da üretilmeye başlanan bir bitki |
Stoik | : | Acıya kayıtısz kalıp sabırla dayanılması, katlanılması durumu |
Subjektif | : | Öznel |
Subway | : | ABD'de 1965 yılında kurulmuş, fast food sektöründe dünyada 110 ülkede faaliyet gösteren bir zincir firma |
Sükroz | : | Şeker kamışı ya da pancarından elde edilen, günlük hayatta kullandığımız şeker |
Sülforafan | : | Brokoli, lahana, karnabahar gibi kükürtlü sebzelerde bulunan ve bağışıklık sistemini güçlendiren bir madde |
Taco | : | Meksika kökenli, tortilla (lavaş benzeri hamur) içine et, peynir ve çeşitli sebzeler konularak yapılan ve elle yenilen bir yemek |
Tai Chi | : | Geleneksel Çin tıbbında meditasyon amacıyla çeşitli nefes teknikleri kullanarak ve yavaş hareketlerle yapılan egzersiz tekniği |
Talk | : | Bilinen en yumuşak madde olan ve pudranın ana maddesi olarak kullanılan, oksijen ve silis içeren magnezyum minerali |
Tamoxifen | : | Büyümek için östrojene ihtiyaç duyan meme kanseri (hormon reseptör pozitif) türlerinin tedavisinde en yaygın kullanılan ve ağız yoluyla alınan bir ilaç |
Teff | : | Afrika kökenli, antik, ince bulgur büyüklüğünde, kalsiyum başta olmak üzere yüksek mineral içeriği olan bir bitki tohumu |
Telomer | : | Vücudumuzdaki tüm hücrelerdeki dna sarmalının uçlarında bulunan koruyucu parçalar.Yaşlılık, sigara, stres, kötü beslenme gibi sebeplerle sürekli kısalırlar |
Temaşa | : | Oyun, piyes, tiyatro |
Tempeh | : | Endonezya kökenli, soya fasulyesi tanelerinin bütün halinde mayalanması ile elde edilen mineral açısından zengin bir besin |
Tendon | : | Kasların uçlarında bulunan, kasları kemik ve organlara bağlayan beyazımsı kordon. Kiriş |
Terapötik | : | ~Rahatlatıcı, korku giderici, iyileştirici |
Ters geçişme | : | Ters ozmoz olarak bilinen, suyun ön filtreleme (tortu, mikrop, kireç) sonrası basınç ile özel bir membrandan geçirilmesi tekniğine dayanan ve deniz suyunu dahi içilir duruma getirebilen su arıtma tekniği |
Tersinir | : | Geri dönüştürülebilir, geri alınabilir |
The Nurse Health Study | : | Hemşireler tarafından yapılan, iş, beslenme ve çevre şartlarının uzun vadeli etkilerinin, kanser, kalp-damar hastalıkları ve diyabet ile ilişkisini araştırma çalışması |
Three Mile Adası | : | Mart 1979 da ABD'nin Pensilvanya eyaletinin başkenti Harrisburg'un güneyinde, Susquehanna nehri içindeki Three Mile adasındaki nükleer santral kazası |
Tin | : | Ruh |
Tip 2 diyabet | : | Şeker hastalarının büyük çoğunluğunun dahil olduğu, genetik, obezite, hareketsiz ya da stresli yaşam vs. sebeplerle orta yaş üzerinde görülen şeker hastalığı |
Tofu | : | Soya fasulyesinden elde edilen, protein ve kalsiyum kaynağı bir tür bitkisel peynir |
Transjeneratif | : | Nesiller arası |
Transplant | : | Nakil |
Triglesid | : | Kanda bulunan, tansiyon dengesi,vücut ısısı, bağışıklık sistemi için gerekli olan, uzun süreli açlık ve yoğun spor halinde kullanılan ancak fazlası kalp hastalıklarına sebep olan bir tür yağ |
Trol | : | İnternet ortamında tartışma yaratmaya yer arayan, ciddiyetsiz, alaycı, saldırgan, küçümseyici vs. tavırlarla kişilerin keyfini kaçıran kimse |
Turna yemişi | : | ABD kökenli bir tür kızılcık bitkisi |
UCLA | : | ABD'nin batı ucundaki Kaliforniya eyaletinde bulunan Kalifornia Üniversitesi'nin Los Angeles şehrindeki kampüsü |
Üç ısırık kuralı | : | Sevilmeyen bir gıdadan sadece 3 lokma alınabileceğine dair telkin yöntemi. Beğeninin, her lokmada değişeceği düşünülür. |
Üçlü negatif kanser | : | Nadir görülen ancak küçük ve erken döneminde dahi uzak organlara yayılım yapabilen, tekrar etme oranı yüksek bir meme kanseri türü |
Vagal tonus | : | İnsandaki en uzun sinir olan Vagus'un biyolojik aktivite düzeyi. Fazla olması vücudun stres sonrası daha hızlı rahatlamasını sağlar |
Varyasyon | : | Değişim sonucu çeşitlenme, çeşitlilik |
Vasküler endotelyal | : | Kan damarlarının iç kısmını kaplayan tabaka ile ilgili |
Vassar Üniversitesi | : | ABD'nin New York eyaletinde 1861 de kurulmuş özel bir yüksek öğretim kurumu |
Viral | : | Virüslerle ilgili 2)Viral olmak: Sosyal medyada bir video veya fotoğrafın kısa sürede yayılması, paylaşılarak popüler olması |
Virolog | : | Virüsleri, hücreye giriş ve hastalığa yol açış biçimlerini inceleyen tıp dalı Viroloji ile uğraşan bilim insanı |
Vizyon | : | İleri görüş |
Yavaş dalga uykusu | : | Uykuya daldıktan ~yarım saat sonra girilen, toplam ~1,5 saat sürüp yarım saat ara ile 2 kez gerçekleşen, en derin, dinlendirici ve rüyaların hatırlanmadığı uyku |
Yeme Tugayları | : | Restoran ya da otel mutfağı gibi çok sayıda personel gerektiren ve farklı görevlerde uzmanlaşmış kişilerin sorumluluk aldığı "mutfak tugayı" kastedilmiştir |
YMCA | : | "Hristiyan Genç Erkekler Birliği" adıyla 1844 yılında İngiltere'de kurulmuş, spor, eğitim, danışma vs. hizmetler verip dünya çapında milyonlarca üyesi olan bir dernek |
Yogik nefes | : | Nefes alırken önce karnın sonrasında ise göğsün şiştiği, verirken de önce karın sonrasında göğsün indiği ve tüm sürecin yavaşça ilerlediği teknik |
Yogini | : | Yoga yapan veya eğitimi veren kadın |