Küba Cep Rehberi
★★★☆☆
Yazar : Berlitz
Yayınevi : Dost Yayınevi
Türkçesi : Emre Ebetürk
| Alejo Carpentier | : | 1904-1980 arası yaşamış, Eğitim Bakanlığı ve Paris'in Küba Büyükelçiliğinde görev almış, uluslararası ödülleri de olan Kübalı gazeteci ve yazar |
| Ammonit | : | Yassı ve salyangoz benzeri sarmal bir kabuğa sahip, 3 m.ye kadar büyüyebilen, günümüzden ~65 milyon yıl önce soyu tükenmiş kafadan bacaklı deniz yumuşakçaları |
| Arkad (Arkat) | : | Yapıda, üstü kemerli sütunlar dizisinden oluşan yürüyüş yolu |
| Art Deco | : | Fransa kökenli, 1920'lerin sonrasında ortaya çıkmış, el emeğinden ziyade endüstri yapımı, geometrik desenler, simetri ve sivri süslemelerin olduğu mimari tarz |
| Artex | : | 1989'da kurulmuş, Küba'ya dair kültürel, edebi, müzikal hizmet ve etkinliklerin üretimi, tanıtımı ve satışıyla uğraşan şirket. Kitap ve müzik albümleri için zincir mağazaları vardır |
| Ava Gardner | : | 1922-1990 arası yaşamış, gizemli, kışkırtıcı ve cinsel cazibe içeren rollerde çok başarılı olmuş ABD'li oyuncu |
| Bacardi | : | 1862'de Küba'da kurulmuş, yedi kuşaktır aile şirketi olan alkollü içki üretici şirketin yöneticilerinden Emilio Bacardi Moreau (1844-1922) Santiago'nun ilk belediye başkanıdır |
| Balat | : | Serbest biçimli, romantik, müzik araçlarıyla çalınan veya şarkı olarak okunan eser |
| Balistik füze | : | Nükleer, kimyasal, biyolojik başlık taşıyabilen, menzilli 150~5500 km. arasında değişen füze türü |
| Barok | : | Kıvrımlı eğrisel hatlar, girinti çıkıntılar, ışık gölge oyunları vs. özellikleri olan mimari üslup |
| Barrio | : | "Semt" anlamına İspanyolca kelime |
| Bazilika | : | İçi, ortadaki yüksek, yanlardakiler daha alçak olmak üzere iki sıra sütunla üç salona ayrılmış, dikdörtgen biçiminde büyük kilise |
| Beatles günleri | : | Her yıl düzenlenen uluslararası Beatles haftası Küba'da Ocak ayında düzenlenir |
| Berlitz | : | ABD'li dil bilimci Maximilian Berlitz (1852-1921) 1878'de yeni bir yabancı dil öğrenme tekniği geliştirip dil okulu açmış, sonrasında ise dünya çapına yayılıp dil ve seyahat rehberleri de hazırlamıştır |
| Betimlemek | : | Bir şeyin özelliklerini tam ve açık bir biçimde söz veya yazı ile anlatmak |
| Bicitaxi | : | Genellikle arkada iki yolcu taşımak için imal edilmiş yarı kapalı üç tekerlekli bisiklet |
| Bienal | : | Çoğunlukla kültürel veya sanatsal faaliyetler için iki yılda bir düzenlenen etkinlik |
| Bohem | : | Yarını düşünmeden günlük yaşayış tarzını benimsemiş kimse |
| Bolero | : | Ağır ritimli bir İspanyol dans müziği |
| Botanik bahçesi | : | Otsu veya çalı türü bitkilerin yetiştirildiği ve incelemelerinin yapıldığı halka açık bahçe |
| Bronz | : | Bakırın çinko ve kalay ile alaşımından oluşan koyu kızıl renkte metal. Tunç |
| Bulvar | : | Yerleşim yeri içinde bulunan her iki yanı ağaçlı geniş cadde |
| Burjuva | : | Şehirde yaşayan, zengin, ticarethanesinde işçi çalıştıran kimse |
| Calle | : | "Cadde, sokak" anlamında İspanyolca kelime |
| Camera Obscura | : | Havana'daki Plaza Vieja'nın (Eski Meydan) köşesindeki Hotel de Los Frailes'in çatısında yer alan karanlık odada tüm çevrenin görüntüsü küçük bir delikten düz bir yüzeye yansıtılır |
| Camilo Cienfuegos | : | 1932-1959 arası yaşamış, Diktatör Batista'yı devirmek için Küba Devrimi'nde (1953-1959) önemli rolü olan devrimci lider |
| Cancun | : | Meksika'nın güneydoğusunda bulunan Quintana Roo eyaletinin en büyük şehri ve ülkenin önemli bir turizm merkezi. Görseller |
| Casa | : | "Ev" anlamında İspanyolca kelime |
| Casa de la trova | : | Aşk, eleştiri veya sosyo-politik temalı şiirsel sözleri olan şarkıların (trova) canlı müzik olarak seslendirildiği barların genel adı |
| Casa del Conde de Casa Bayona | : | Küba valisi Don Luis Chacon tarafından 1720'de yeniden inşa edilen bu konak, en son 1963'de restore edilmiştir |
| Cayo Coco | : | Küba'nın kuzey kıyılarında, Camagüey eyaletine bağlı takımadalardan biridir. Bir diğeri ise Cayo Guillermo'dur |
| Ceiba | : | Kapok olarak da bilinen, Güney Asya ve ılıman bölgelerde yetişen, boyu 70 m.yi bulabilen, pamuk benzeri ancak suya dayanıklı lifler üreten bir ağaç |
| Centavo | : | Dünyadaki birçok ülkede temel bir para biriminin yüzde birini temsil eden para birimi |
| Cespedes | : | 1819-1874 arası yaşamış, Küba Kurtuluş Ordusu'nun tümgenerali Carlos Manuel de Céspedes |
| Cha cha cha | : | İlk kez 1953’te Kübalı viyolonist ve besteci Enrique Jorrin tarafından ortaya konulmuş bir dans ve müzik türü. Video için tıklayın |
| Charter | : | Tur veya turizm firmasının kendi organize ettiği bir gezi için bir havayolu firmasından uçak kiralaması |
| Chippendale | : | Zarif ana hatları, kavisli çizgileri ve gösterişli bezemeleri olan 18.yy.İngiliz mobilya stili |
| Cizvitler | : | İspanyol asıllı Katolik din adamı Loyola'lı İgnatius ve 6 üniversite öğrencisi tarafından 1540 yılında Paris'de kurulmuş dini tarikat |
| Cojimar | : | Başkent Havana'ya bağlı bir sahil kasabası |
| Conga | : | Görseller |
| Conquistador | : | "Fetheden, fatih" anlamında İspanyolca kelime |
| Coppelia | : | Küba'da 1966 yılında Fidel Castro girişimi ile kurulmuş, devlet tarafından işletilen dondurma salonu zinciri |
| Criollo | : | Latin Amerika'da doğmuş İspanyol kökenlilere verilen ad |
| Daiquiri | : | Rom, limon suyu ve şeker şurubundan yapılan ve ismini Küba'daki bir maden ocağından alan bir kokteyl |
| Danzon | : | Küba'nın resmi müzik türü ve dansı |
| Diego Velazquez | : | 1599-1660 arası yaşamış İspanyol barok ressamı. Kral IV. Felipe'ye yakınlığı nedeniyle birçok soylunun ve saray yaşamının resimlerini yapmış kraliyet sarayı baş ressamıdır |
| Doğu Bloku | : | 2.Dünya Savaşı sonrası sosyalizm karşıtı ABD karşısında Sovyetler Birliği öncülüğündeki ülkelerin (Polonya, Romanya, Bulgaristan, Macaristan vs.) oluşturduğu siyasi blok |
| Duty-Free | : | Devlete ödenen vergi ve harçlardan muaf ürünlerin olduğu perakende satış mağazası. Bu tür mağazalar genellikle havalimanları ve önemli turistik bölgelerde yer alır |
| EGREM | : | Küba'nın 1964 yılında kurulmuş ulusal plak şirketi. Empresa de Grabaciones y Ediciones Musicales |
| El Comandante | : | İspanyolca bu kelime "komutan" anlamına gelmekte olup Venezuella efsanevi eski devlet başkanı Hugo Chavez'in hayatını konu alan Kolombiya tv dizisinin ismidir |
| El Floridita | : | Başkent Havana'da 1817'de "La Piña de Plata" (Gümüş Ananas) ismiyle açılmış, 1914'de ise bugünkü ismini almış bir bar ve restoran. Daiquri ilk kez burada yapılmıştır |
| El morro | : | Görseller |
| El Nino | : | ? (s.48) |
| Eliades Ochoa | : | 1946 doğumlu, 6 yaşından beri gitar çalan Kübalı gitarist ve şarkıcı |
| Empedrado O"Reilly | : | Empedrado, İspanyolca "taş döşeli yol" anlamına gelmekte olup O"Reilly, başkent Havana'da Katedral Meydanı'na (Plaza De La Catedral) giden bir sokağın ismidir |
| Enrico Coruso | : | 1873-1921 arası yaşamış İtalyan tenor, opera solisti |
| Errol Flynn | : | 1909-1959 arası yaşamış, Genellikle romantik filmlerde rol almış Avustralya asıllı ABD'li oyuncu |
| Espresso | : | Kaynatılarak koyu kıvamlı duruma getirilen sert İtalyan kahvesi |
| ETECSA | : | 1994'de kurulmuş, Küba'da telefon ve iletişim hizmetleri sağlayan Küba devlet şirketi. Empresa de Telecomunicaciones de Cuba S.A |
| Finca | : | Bknz. s.79 |
| Finca La-Vigia | : | Başkent Havana'nın merkezine 24 km. mesafede bulunan, 1886'da inşa edilmiş, Ernest Hemingway'in 1939-1960 arası ikamet ettiği, günümüzde müze olarak hizmet veren bir bina |
| Frapan | : | Göz alıcı, alımlı |
| Fresk | : | Yaş duvar sıvası üzerine kireç suyunda eritilmiş madenî boyalarla resim yapma yöntemi |
| Freytag&Berndt | : | 1885 yılında Avusturya'da kurulmuş, yürüyüş ve yol haritaları ile seyahat rehberi üreticisi firma |
| Fundacion | : | "Vakıf" anlamında İspanyolca kelime |
| Fundalık | : | Çoğu her mevsim yeşil kalan çalı ve ağaççıklarla kaplı alan |
| Gerilla | : | Düzenli bir orduya karşı küçük birlikler hâlinde çatışan, hafif silahlarla donatılmış topluluk |
| Gingel Rogers | : | 1911-1995 arası yaşamış Amerikalı tiyatro ve sinema oyuncusu, şarkıcı ve dansçı |
| GMT | : | Londra'nın güneydoğusunda bir yerleşim yeri olan ve başlangıç meridyeninin geçtiği Greenwich'den adını alan dünya saati referans noktası. Greenwich Mean Time |
| Graham Greene | : | 1904-1991 arası yaşamış, romanlarında genellikle modern dünyanın karmaşık ahlakî ve siyasi problemleri ile Katoliklik üzerinde durmuş İngiliz öykü ve roman yazarı |
| Granma | : | Görseller |
| Guaracha | : | Küba'da ortaya çıkan, hızlı tempolu ve komik şarkı sözlerinden oluşan bir müzik türü |
| Guayabera | : | Görseller |
| Güiro | : | Patlıcan benzeri bir formda, yüzeyi tırtıklı ve içi boş olan bu müzik aletine ince bir çubuk sürtülüp vurularak müzik yapılır. Video için tıklayın |
| Habanero | : | ? (s.38) |
| Hani | : | Görseller |
| Hispaniola | : | Karayipler'in Küba'dan sonra en büyük adası olan ve Küba'nın doğusunda bulunan bu ada, Haiti ve Dominik Cumhuriyeti ülkerine ev sahipliği yapmaktadır |
| Hostel | : | Odalarda tanımadığın kişilerle kaldığın, ortak tuvalet ve banyosu olan konaklama tesisi |
| Idaho | : | ABD'nin kuzeybatısında yer alan bir eyalet |
| Jagüey | : | Kısa yapraklı incir, dev sakallı incir, Wimba ağacı olarak da bilinen, Güney Amerika'ya özgü bir ağaç türü |
| Jon Hamel | : | Görseller |
| Jose Marti | : | 1853-1895 arası yaşamış Küba bağımsızlık mücadelesinin öncülerinden şair, yazar ve ulusal kahraman |
| Kalıt | : | Miras |
| Kalyon | : | Yelken ve kürekle yol alan savaş gemisi türlerinin en büyüğü |
| Karayipler | : | Atlas Okyanusu'nun batısında, Orta Amerika kıtasında bulunan, Küba ve Dominik Cumhuriyeti de dahil ~7000 adayı barındıran Karayip denizi |
| Katedral | : | Piskoposluk makamı olan ve baş kilise niteliğindeki büyük kilise |
| Katolik | : | Roma Katolik kilisesinin ruhani başkanı Papa'yı Hz.İsa'nın bazı yetkilerinin mirasçısı ve dini lider kabul eden ve en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi üyesi |
| Komünyon | : | Hristiyanlıkta İsa'nın çarmıha gerilmeden önceki gece, havarileri ile yediği Son Akşam Yemeği'nin anıldığı ayin. Efkaristiya |
| Krep | : | Yumurta, süt, un ile tavada kızartılarak yapılan, küçük yuvarlak tatlı veya tuzlu yiyecek |
| Kruşçev | : | 1894-1971 arası yaşamış Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreteri Nikita Sergeyeviç Kruşçev |
| La Bodeguita del medio | : | Başkent Havana'da 1950'de açılmış, UNESCO Dünya Mirası'na kayıtlı, duvarlarında birçok yazar ve politikacının hatıra fotoğrafı bulunan turistik bir restoran |
| La Cabana | : | Görseller |
| La Giraldilla | : | 17.yy.da Havanalı heykeltıraş Jerónimo Martín Pinzón tarafından yapılan, 1 m.den biraz uzun bir heykel. Görseller |
| La Milagrosa | : | Asıl adı Amelia Goyri de la Hoz olan ve saraylı bir kadın iken 1901'de doğum yaparken bebeğiyle ölen bu azize, efsaneye göre 13 yıl sonra mezarı açıldığında cesetler çürümemişti |
| La Vieja Trova Santiaguera | : | 1994 yılında kurulan ve Avrupa'da başarılı olan bir Küba müzik grubu |
| Machado | : | 1869-1939 arası yaşamış, Küba Bağımsızlık Savaşı'nın generali ve 1925-1933 yılları arasında Küba Devlet Başkanı Gerardo Machado |
| Machete | : | 30 ila 45 cm. uzunluğunda pala benzeri bıçak türü. Görseller |
| Mağribi | : | Batılı |
| Malanga | : | Güney Amerika kökenli, görünüşü tatlı patatese benzeyen, pişirilerek yenebilen kök sebze türü bir bitki |
| Malecon | : | Küba'nın başkenti Havana'da 8 km. boyunca uzanan geniş bir sahil yolu |
| Mambi | : | On Yıl Savaşları ve Küba Bağımsızlık Savaşı'nda İspanya'ya karşı savaşan gerilla Küba bağımsızlık askerleri |
| Manati | : | Deniz ineği olarak da bilinen otçul deniz memelisi. Görseller |
| Mangrov | : | Genellikle ılıman iklime sahip, gelgitin olduğu deniz kıyılarında, tuzlu bataklıklarda ve çamurlu alanlarda oluşmuş ormanlara verilen ad |
| Manifesto | : | Toplumsal bir hareketin siyasal inanç ve amaçlarının açık ifadesi, bildirilmesi |
| Marakas | : | Boş gövdesinin içinde parçalar bulunan ve sallayınca ses çıkaran bir müzik aleti. Görseller |
| Marksist-Leninist | : | İşçi sınıfının mutlak hakimiyetinde, toplumsal büyük üretim araçlarını (çok büyük fabrika, tarım arazisi vs.) elinde tutan ancak küçük özel işletmeleri destekleyen, yayılmacı olmayan, kısmen kapitalist bir yönetim sayesinde sınıfsız ve eşit bir toplum kurma amacı güden siyasi ideoloji |
| Marlin | : | Görseller |
| Mediopunto | : | İki duvar veya sütunu üstten yarım daire vb. şekillerle birbirine bağlayan yapı öğesi. Kemer |
| Melas | : | Şeker fabrikalarında şeker pancarı veya kamışının işlenmesi sonucu ortaya çıkan ve hayvan yemi, maya, gübre, alkol vs. yapımında kullanılan koyu kıvamlı atık sıvı |
| Mojito | : | Limon, nane ve rom içeren bir tür içki |
| Moncada Kışla Baskını | : | Bknz. s.76 |
| Moneda Nacional | : | Küba'da kullanılan iki resmi para biriminden biri olup Küba Pesosu ya da ulusal peso anlamına gelir |
| Müren | : | Görseller |
| Neo Klasik | : | Sadeliğe dönüş amacıyla 18.yy.ın ortalarında oluşmuş, ön cephesinde sütunların yer aldığı, gereksiz detayların olmadığı, simetrik vs. nitelikte anıtsal yapı tarzı |
| Nueva Trova | : | 1960'ların sonunda ortaya çıkan ve geleneksel Küba halk müziğini adaletsizlik, cinsiyetçilik, sömürgecilik, ırkçılık vs. odaklı sözlerle birleştiren müzik türü |
| On Yıl Savaşı | : | Ekim 1868'de başlayan ve Küba'nın İspanya'ya karşı bağımsızlık mücadelesinin ilki olan bu savaş sonrası köleliğin kaldırılması ve mali durumun iyileştirilmesi için adımlar atıldı |
| Oniki Havari | : | Hz. İsa'nın öğüt ve inançlarını yayma işiyle görevlendirdiği 12 yardımcısından herbiri |
| Orisha (Orişa) | : | Yoruba inancında, tanrı Olodumare`nin alametlerinden birini yansıtan ruha verilen isim |
| Özel Dönem | : | Küba'nın dış ticaretini gerçekleştirdiği ve ekonomisini ayakta tutan sosyalist Doğu Bloku'nun 1989'dan itibaren dağılmaya başlamasıyla Küba'da patlak veren 1994'e kadar süren kriz |
| Özerk | : | Bir üst organa bağlı olmakla beraber ayrı bir yasayla kendini yönetme yetkisi olan idari oluşum |
| Padre Pico | : | Görseller |
| Panataxi | : | Havana'da işletmesi devlete ait olan ve en ekonomik taksi hizmeti |
| Panteon | : | Bir halkın, bir ulusun bütün tanrıları |
| Papağan balığı | : | Görseller |
| Paradoks | : | Çelişki |
| Paskalya | : | Hz. İsa'nın çarmıha gerildikten sonra 3. günde dirilişini anmak için her yıl Hristiyanlarca Nisan ayının bir Pazar günü kutlanan bayram |
| Perküsyon | : | Vurmalı çalgı |
| Pilar | : | Ernest Hemingway'in 12 m. uzunluğundaki balıkçı teknesinin adı |
| Pili | : | Kumaş, kâğıt vb.nde bir bölümün öbürünün üzerine getirilmesiyle oluşturulan kıvrım |
| Pitoresk | : | Görünüşü bir tablo konusu olmaya değecek güzellikte olan |
| Plantain | : | Görünüşü muza çok benzeyen ancak pişirilip yenebilen, nişastalı bir bitki |
| Plantasyon | : | Sanayide kullanılan kahve, kakao, kauçuk vb. bitkilerin geniş ölçüde yetiştirildiği işletme |
| Platt Planı | : | İspanyol sömürgesine karşı bağımsızlık mücadelesi veren Küba'da ABD gemisi USS Maine batınca Amerika-İspanyol Savaşı (1898) başladı. ABD galip gelince geri çekilmek için Küba'ya 1901'de dayattığı antlaşma |
| Playa | : | "Plaj" anlamında İspanyolca kelime |
| Postmodern | : | Modernin ötesine geçen, moderni aşan, onu eleştiren metin, yapı, kişi veya ürün |
| Puente Yayabo | : | Görseller |
| Replika | : | Herhangi bir eserin kopyası |
| Resital | : | Bir sanatçının tek bir çalgı ile verdiği konser |
| Robert Louis Stevenson | : | 1850-1894 arası yaşamış İskoç romancı ve şair. En ünlü eseri Define Adası'dır |
| Rom | : | Şeker kamışından şeker yapılırken elde edilen öz suyun, melasla (şeker üretiminden kalan posa) mayalandırılarak kurutulmasıyla oluşturulan en az %37,5 alkollü sert içki |
| Romanesk | : | Yapı malzemesi olarak genellikle taş kullanılan, simetrik, basit, kalın, sağlam, kemerli, açıklıkların geniş olmadığı vs. nitelikte yapı tekniği |
| Rosto | : | Haşlanarak ya da kızartılarak pişirilip dilimlenmiş et |
| Rumba | : | Video için tıklayın |
| Salvador Gonzalez | : | 1948-2021 arası yaşamış Kübalı ressam ve heykeltraş |
| San Ignacio | : | Küba'nın başkenti Havana'da Plaza De La Catedral'e (Katedral Meydanı) giden bir sokak ismi |
| Sara Bernhardt | : | 1844-1923 arası yaşamış, drama türü ile ünlenen Fransız tiyatro oyuncusu |
| Sayvan | : | Binalara bitişik, önü açık, direkler üzerine oturtulmuş, üzeri örtülü yer |
| Sierra Maestra | : | Küba'nın güneydoğusunda kıyıdan yükselen ve 1974 m. max. irtifaya sahip ülkenin en yüksek dağları |
| Sol ve Luz | : | Havana'da bulunan sokak isimleri |
| Son müziği | : | 19.yy.ın 2. yarısında Küba'da ortaya çıkmış, vurmalı çalgılar ile İspanyol müziğinin özelliklerini ve gitarını kaynaştıran Afrika kökenli bir müzik türü |
| St. Helena | : | Atlas Okyanusu'nun güney açıklarında bulunan, Birleşik Krallık'a bağlı, 122 km2 lik ada en yakın karaya (doğusundaki Afrika kıtası) ~2000 km uzaklıktadır. 1.Napolyon 1815'de buraya sürgüne gönderilmiş, 1821'de adada ölmüştür. |
| Taino | : | ? (s.81) |
| Taraça | : | Teras |
| Tarpon | : | Görseller |
| Timbal | : | Görseller |
| UNESCO | : | 1945 yılında kurulmuş, genel merkezi Paris'de bulunan eğitim, sanat, bilim ve kültür alanlarında uluslararası iş birliği ve koruma amacını güden bir Birleşmiş Milletler kurumu |
| Uva de playa | : | Yaz sonlarında büyük üzüm benzeri lezzetli meyve veren, Güney Amerika'ya özgü çiçekli bir bitki Görseller |
| Vahu | : | Görseller |
| Yeni Dünya | : | Keşfi görece geç olan Amerika ve Avustralya kıtalarını ifade eden bu terim çoğunlukla Amerika kıtasını belirtmek için kullanılır |
| Yuca | : | Görünüşü tatlı patatese benzeyen, pişirilerek yenen kök sebze türü bir bitki. Görseller |