Buradaki önerilerim, geleneksel konut binalarını kapsamakta birlikte tecrübe ve teknik bilgimin özeti olup istatistiksel olarak aksini söylemek zordur. Her ne kadar mimarlar farklı düşünse de bina tasarımında öncelik sırasına göre amaçların, yeterli sağlamlık, işlevsellik, ekonomiklik ve estetik olduğu kanaatindeyim.
Dükkan sahibinin bahçeyi sahiplenmesi kuvvetle muhtemel olup dükkandaki duvar sayısının az ve dükkanın yüksek olması binanın deprem davranışı açısından (B1 / B2 tipi düzensiz binadır) olumsuzdur; bedeli vardır.
2) Site içi ya da daire sayısı çok olan binalardan daire tercih etmeyin.
İnsan sayısı arttıkça sorunlar mutlaka artar. Kat sayısının artması ile zorunlu hale gelen asansör, fiziksel sağlık sorunu olmayanlar için kötü alışkanlık haline gelir.
3) İkinci el daire alırken inşaat ruhsat tarihinin 2002 ve sonrası olmasına dikkat edin.
4) Yeni ev yaptırıyorsanız iç sıvaları, kum/çimento ile yapılan eski tip kara sıva tercih edin.
Eski tip kara sıva, dolap, tv. asma, çivi, darbe ve depremde duvar dayanımı göz önüne alınarak tercih sebebi olmalıdır. Alçı sıvada ısrarcı iseniz, sıvanın ilk katını (kaba sıva) mutlaka çimento ve kumla yaptırmanızı öneririm.
5) Yapı kullanma izni olmayan ya da ipotekli hazır ev almayın.
Hazır daire almadan önce varsa kat
mülkiyeti tapusunu, yoksa yapı kullanma iznini (temin edilemez ise belediyeden
sorgulatılabilir) görün. İpotek durumunu sorgulayın. Bina,
yeni yapılacak ise kat irtifakı tapusu üzerinize geçmeden kapora haricinde ödeme; yapı kullanma izni alınmadan ve imalatlar tamamlanmadan paranın
tamamını ödemeyin.
6) Dairenizin bulunduğu binayı, cami, okul, halı saha vs. yapılara çok yakın tercih etmeyin.
7) Yeni bina yapımında banyo/wc pissu tesisatı döşemenin içinde değil altında olmalı.

İmalat aşamasında pissu tesisatı, zemin döşemesi delinerek doğrudan alt kat tavanına indirilip burada yatay ilerlemeli ve tek noktada (pissu kolonu) toplanarak aşağı inmelidir. Tavandaki söz konusu tesisat modüler asma tavan ile gizlenir. Olası pissu tesisat sorunlarında seramikler kırılmadan, gürültü olmaksızın ve hızlı bir şekilde sorunlar giderilir. Modüler asma tavan yerine alçı panel kaplamak uygun değildir. Hem kendi hem de alt dairenizin banyo tavanının modüler sistem asma tavan olması önemlidir. İnş.mühendisi arkadaşların konut projelerindeki banyolarda hala düşük döşeme yapması üzücüdür.
8) Yeni yapılacak daire tesisatında mobil sistem kalorifer/sıhhi tesisat tercih edilmeli
10) Yeni yapılacak daireniz kaloriferli ve odalarınız küçük ise yerden ısıtma sistemini tercih edin.
Kaloriferli dairelerde radyatörlerin önünün
eşya vs.ile kapatılması ısı verimi düşürdüğünden küçük odalarda mobilya
yerleşimi sorun olabilir.
11) Dairenize ait depo vb. mahal olmasına önem verin.
3) İkinci el daire alırken inşaat ruhsat tarihinin 2002 ve sonrası olmasına dikkat edin.
2002 ve sonrası inş. ruhsatı alıp yapımına başlanılmış binalar, en azından hazır beton ve nervürlü çelik ile imal edilmiş olup projelendirme ve uygulama hataları olsa dahi deprem durumunda daha dayanıklıdır. Binanın yaşı ile sorun sayısı doğru orantılıdır.
4) Yeni ev yaptırıyorsanız iç sıvaları, kum/çimento ile yapılan eski tip kara sıva tercih edin.
Eski tip kara sıva, dolap, tv. asma, çivi, darbe ve depremde duvar dayanımı göz önüne alınarak tercih sebebi olmalıdır. Alçı sıvada ısrarcı iseniz, sıvanın ilk katını (kaba sıva) mutlaka çimento ve kumla yaptırmanızı öneririm.
5) Yapı kullanma izni olmayan ya da ipotekli hazır ev almayın.
6) Dairenizin bulunduğu binayı, cami, okul, halı saha vs. yapılara çok yakın tercih etmeyin.
7) Yeni bina yapımında banyo/wc pissu tesisatı döşemenin içinde değil altında olmalı.

İmalat aşamasında pissu tesisatı, zemin döşemesi delinerek doğrudan alt kat tavanına indirilip burada yatay ilerlemeli ve tek noktada (pissu kolonu) toplanarak aşağı inmelidir. Tavandaki söz konusu tesisat modüler asma tavan ile gizlenir. Olası pissu tesisat sorunlarında seramikler kırılmadan, gürültü olmaksızın ve hızlı bir şekilde sorunlar giderilir. Modüler asma tavan yerine alçı panel kaplamak uygun değildir. Hem kendi hem de alt dairenizin banyo tavanının modüler sistem asma tavan olması önemlidir. İnş.mühendisi arkadaşların konut projelerindeki banyolarda hala düşük döşeme yapması üzücüdür.
8) Yeni yapılacak daire tesisatında mobil sistem kalorifer/sıhhi tesisat tercih edilmeli
Hem kalorifer hem de temiz su tesisatında
mobil sistem dediğimiz esnek su borularının yerdeki şap içinde ve duvarlarda
kılıf içersinden gittiği, istenildiği zaman yenilenebilen su tesisatı tercih
edin.
9) Kaloriferli daire banyolarında beyaz boyalı havlupan tercih edilmeli.
9) Kaloriferli daire banyolarında beyaz boyalı havlupan tercih edilmeli.
Beyaz
boyalı havlupanlar, krom kaplamalı parlak olanlara göre hem daha ucuz
hem de ısı verimi daha yüksektir. Aynı dış ölçüdeki iki farklı havlupan radyatörde bulunan boru miktarı ile
kalite doğru orantılıdır.
10) Yeni yapılacak daireniz kaloriferli ve odalarınız küçük ise yerden ısıtma sistemini tercih edin.
11) Dairenize ait depo vb. mahal olmasına önem verin.
Evlerimizde mutlaka depo, kiler vs. ihtiyacı
vardır. Genellikle bodrum katlarda karşılanan bu ihtiyacın resmi (depo vs.
eklentinin ruhsat eki mimari projede, sizin dairenize ait olduğu
belirtilmelidir.) olup olmadığını da
sorgulayın.
12) Kuyu ya da şebeke suyu arasındaki tercihiniz şebekeden yana olsun.
13) Elektrik tesisatı12) Kuyu ya da şebeke suyu arasındaki tercihiniz şebekeden yana olsun.
Kireçli kuyu suyu daha geç kaynar, çam.mak., kombi, çaydanlık, rezervuar
iç takımlarını daha çabuk bozar, su kullanılan alanlarda, birçok kişi için önem
arz eden kireç lekesi sorunu artar. Hidroforun kurulum/kullanım masrafı ile suyun
periyodik tahlili ve atık su bedellerini de eklersek uzun vadede zararda olabilirsiniz. Belediyelerin
şebeke suyu sağladığı yerleşimlerde kuyu suyu kullanımı, duyarsız toplumlarda su
israfına sebebiyet verir.
Yeni yapılacak binalarda
odaların her duvarında yerden yaklaşık 50 cm.yükseklikte priz olmasında fayda
vardır. Çamaşır mak., fırın, bulaşık makinesinin bağlanacağı prizlerin bağlı
olduğu sigortalar sadece ilgili 1 adet prize ait olmalıdır. Daire içi panoda aydınlatma sigortaları 10, diğerleri 16 amper olmalıdır…
14) Mutfak tezgahındaki eviyeyi, tezgah malzemesi ile aynı malzemeden/entegre tercih edin.
14) Mutfak tezgahındaki eviyeyi, tezgah malzemesi ile aynı malzemeden/entegre tercih edin.
Tezgaha sonradan monte edilen hazır metal
eviyelerde , kenarların tezgahtan yüksekte olması, su sesi, su lekesi vs.
sorunlar can sıkıcı olabilir.
Eski binaların sağlamlığı konusunda,
"yapılırken gördüm; o kadar çok demir vardı ki beton zor giriyordu!"
"burada zemin sağlam; bir şey olmaz!"
"çivi bile zor çakılıyor!"
vs. söylemler, şehir efsanesi olmanın ötesine gidemez.