Beyaz Zambaklar Ülkesinde
★★★☆☆
Yazar : Grigoriy Spiridonoviç Petrov
Yayınevi : İndigo Kitap
Türkçesi : Burak Cemil Yılmaz
| Absent | : | Pelin ve anason bitkilerinin çeşitli işlemlerden geçirilip mayalanması ile elde edilen, su ilave edilip içilen, alkol oranı yüksek, sert bir içki |
| Addetmek | : | O gözle bakmak, saymak |
| Akait | : | Bir dinin öğrenilmesi gereken inançlarının ve tapınma kurallarının tümü |
| Alegorik | : | Bir sanat eserindeki öğelerin gerçek hayattan bir şeyleri temsil etmesi, simgesel olması durumu |
| Anglikan | : | İngiliz kilisesine bağlı, Katolik ve Protestan arasında orta yol olarak görülen bir Hristiyan mezhebi |
| Antwerp | : | Belçika'nın kuzeybatısında yer alan bir liman kenti olup ülkenin 2. büyük kentidir |
| Apollon | : | Yunan mitolojisinde müzik, sanat, hekimlik ve kehanet tanrısı |
| Aristokratik | : | Ekonomik, toplumsal ve siyasi gücün, köklü, tanınmış, ayrıcalık sahibi, zengin kişilerde toplanması durumu |
| Arşın | : | Yaklaşık 68 cm.ye eşit eski uzunluk ölçü birimi |
| Art nouveau | : | Ritmik kıvrımlar, uçuşan saçlar, bitkisel desenlerin kullanıldığı bir sanat akımı |
| Azamet | : | Görkem, gösteriş, heybet |
| Bahadır | : | ~Gücü ve yılmazlığıyla üstünlük kazanan |
| Baltazar | : | Yeni Babil İmparatorluğunun son kralı, MÖ.556-539 hüküm sürmüş Nabonidus, son 10 yılında yönetimi oğlu Belşazar'a (Baltazar) bırakmıştır |
| Batakhane | : | Mec. İşlerin zamanında ve gereğince yapılmadığı yer |
| Biat | : | Bir kimsenin yönetimini, egemenliğini tanıma |
| Borodino muharebesi | : | Napolyon komutasındaki Fransız ordusu ile Rusya arasında, 1812'de Moskova yakınlarında yapılan, ~80 bin kişinin öldüğü ve Fransız galibiyetiyle sonuçlanan savaş |
| Bourbon | : | Kökeni 13.yy.da Fransa kralına bağlı Bourbon bölgesinde bir lorda dayanan ve 16.yy.dan itibaren Fransa, İspanya, Sicilya vs.de saltanat sürmüş soy |
| Büyük Petro | : | 1672-1725 arası yaşamış, 10 yaşından ölümüne kadarki imparatorluğu döneminde St.Petersburg şehrini kurmuş ve sakal bırakanlardan vergi almış, "deli" lakabıyla da anılan Rus hükümdar |
| Cüzzam | : | Şekilsiz cilt yaraları, sinir sistemi hasarı (uyuşma, felç vs.), kaslarda zayıflık, görme sorunları gibi sonuçları olan bulaşıcı bir hastalık |
| Ç.n. | : | Çevirmenin notu anlamında kısaltma |
| Çar | : | Rus imparatorlarına ve Bulgar krallarına verilen unvan |
| Çarlık Rusyası | : | 1721'de kurulup 1917 Rus Devrimi'ne (Sovyetler Birliği'nin kuruluşu) kadar geçen dönemdeki Rus imparatorluğu |
| Çıkın | : | Bir beze sarılarak düğümlenmiş küçük bohça |
| Çuha | : | Tüysüz, ince, sık dokunmuş bir kumaş türü |
| Dalkavuk | : | Çıkarı olanlara saygı ve hayranlık gösteren kimse |
| Dalmaçya | : | Hırvatistan'ın, İtalya ile arasındaki Adriyatik Denizi'ne kıyısı olan ve ~12000 km2 alana sahip (!) güney bölümündeki bölgeye verilen ad |
| Dante | : | 1265-1321 arası yaşamış, en bilinen eseri ahirete yapılan yolculuğu anlattığı "İlahi Komedya" (3 cilt: Cehennem, Araf ve Cennet) kitabı olan İtalyan ozan ve siyasetçi |
| Demagog | : | Bir kimse veya grubun duygularını kamçılayarak abartılı veya gerçek dışı sözlerle onları kazanmaya çalışan kimse |
| Didaktik poema | : | Belli bir düşünceyi aşılamak veya belli bir konuda öğüt, bilgi vermek, bir ahlak dersi çıkarmak amacıyla öğretici nitelikte yazılan ve duygu yönü az olan poema (şiir) |
| Difteri | : | Çoğunlukla çocuklarda görülen, burun, boğaz, yutak çeperine yerleşen mikropların yol açtığı bulaşıcı bir hastalık. Kuşpalazı |
| Dimağ | : | Bilinç, zihin |
| Dizanteri | : | Sık ve kanlı ishal, karın ağrısı, ateş gibi belirtileri olan ve kirli suda yüzme, kirli su/gıda tüketimi, uygunsuz el hijyeni gibi sebeplerle bulaşan bağırsak enfeksiyonu |
| Dogma | : | Doğruluğu sınanmadan benimsenen bir öğretinin temeli yapılan |
| Dramaturg | : | Tiyatroda oyunu irdelemek, sahnelenmesine yardımcı olmak, oyuncu seçimi ve malzeme hazırlanmasında danışmanlık yapmak vs. görevleri olan kimse |
| Dük | : | Bazı devletlerde prensin bir altındaki soyluluk unvanı |
| Elektör | : | Ortaçağda (500-1500) imparator seçimine katılma hakkı olan prens ya da piskopos |
| Elias Lönnrot | : | 1802-1884 arası yaşamış, geleneksel halk edebiyatı ve Fin ulusal destanı Kalavela'nın derleyicisi Fin dil bilimci, yazar, şair ve doktor |
| Emperyalizm | : | ~Yayılmacılık, işgalcilik |
| Eski Ahit | : | Yahudilerin, Tevrat ve Zebur'u içeren kutsal kitapları |
| Etimoloji | : | Bir dildeki kelimelerin ne zaman ortaya çıktığı, nereden geldiği, hangi evrelerden geçtiğini, biçim ve anlam tarihini araştıran bilim dalı |
| Farisiler | : | Hristiyanlığın ortaya çıkmasına yakın zamanda oluşan ve Yahudilerin kendi içinde ayrıldıkları dini gruplardan en katı olanı |
| Fazilet | : | İyilik, alçak gönüllülük, doğruluk niteliklerinin genel adı |
| Feldmareşal | : | Alman, Avusturya, İngiliz, Rus ve İsveç askerî hiyerarşisinde en yüksek rütbe |
| Fizyolog | : | Canlılardaki hücre, doku ve organların görevleri ile bu görevleri nasıl yerine getirdiklerini inceleyen uzman kişi |
| Floransa | : | İtalya'nın kuzeyinde, Arno nehri çevresinde kurulmuş bir şehir |
| Galya | : | Günümüzde İtalya’nın kuzeyi, Fransa, Belçika ve İsviçre'yi kapsayan tarihi bölge |
| Golgota | : | Kudüs yakınlarında bir tepe |
| Gotik | : | Temel özelliği sivrilik olan mimarlık üslubu |
| Gravür | : | Ağaç, taş veya metal bir levhanın oyularak işlenip bir yüzeye basılması tekniği ile yapılan resim |
| Greko-Romen | : | ~Antik Yunan ve Roma mimarisinin karışımı niteliğinde ve sütunların ön planda olduğu mimari tarz |
| Habis | : | Mec. Kötü, uğursuz |
| Hakimler kitabı | : | Tevrat ve Zebur'un, 13 halk önderinin, putperest İsrail halkına yönetim ve adalet konularında kılavuzluk edip tanrı yolunu bulmalarını sağlamasını anlatan kısmı |
| Hanedan | : | Hükümdar, devlet büyüğü vb. bir kişiye dayanan soy, büyük aile |
| Hatip | : | Topluluk karşısında etkili söz söyleyen konuşmacı |
| Havari | : | Bağlı olduğu önderinin düşünce ve inançlarını yayan kimse |
| Hiciv | : | Toplum, kimse ya da düşüncenin alaylı yolla kusur ya da kötülüklerini ifade etme |
| Humma | : | Bir tür sivrisinek sokması ile bulaşan, ateş ve titreme nöbetleri ile kendini gösteren sıtma hastalığı |
| Hülasaten | : | Kısaca |
| İkbalperest | : | Mec. Makam ve mevki hırsı olan kimse |
| İlhak | : | Katma, bağlama, ekleme |
| İlmihal | : | Din kurallarını öğretmek için yazılmış kitap |
| İmge | : | Genel görünüş, izlenim |
| İrrasyonelist | : | Yaşamda aklın almayacağı öğelere ağırlık veren, sezgi, sevgi, duygu ve içgüdüleri bilginin kaynağı sayan görüş yanlısı kimse |
| Jena | : | Almanya'nın orta doğu kısmında, üniversitelerin yoğun olarak bulunduğu bir şehir |
| Kabare | : | Çeşitli gösterilerin yapıldığı eğlence yeri |
| Kabil & Habil | : | Adem ve Havva'nın ilk iki oğlu |
| Kajaani | : | Finlandiya'nın orta kısmında yer alan ve ekonomisi kereste ve kağıt endüstrisine dayalı bir şehir |
| Kançılarya | : | Elçilik ve konsolosluklarda yönetimle ilgili görevlilerin çalıştığı yer |
| Kandil | : | İçinde sıvı bir yağ ve fitil bulunan kaptan oluşmuş aydınlatma aracı |
| Kardinal | : | Papa'yı seçen ve danışmanlığını yapan baş papazlar |
| Kartaca | : | Afrika kıtasının kuzeyinde, İtalya'ya en yakın ülke olan Tunus'un kuzey ucunda bir bölge. Detaylı bilgi için son bölümün 11. notuna bakınız |
| Katedral | : | Piskoposluk makamı olan ve baş kilise niteliğindeki büyük kilise |
| Katolik | : | Papa'yı Hz.İsa'nın bazı yetkilerinin mirasçısı ve dini lider kabul eden Hristiyan |
| Kendir | : | Sapındaki liflerden halat, çuval vb. kaba örgüler yapılan kenevir bitkisi |
| Kervan | : | ~Yük hayvanı katarı ile ilerleyen kişilerin konaklaması için yapılmış büyük han |
| Kırım Savaşı | : | 1853-1856 arası Osmanlı ve müttefiklerinin (Birleşik Krallık, Fransa vs.) Rusya'yı Avrupa ve Akdeniz dışında tutmak amacıyla yapıp kazandıkları savaş |
| Kızıl | : | Genellikle 5~15 yaş arası görülen, bulaşıcı, yüksek ateşli, kırmızı renkte geniş lekeler döktüren bir hastalık |
| Kinik | : | ~Umursamaz, bencil, başkasının acısını hafife alan kişi |
| Kitap ehli | : | Kutsal kitaplardan birine inanan kimse |
| Komünizm | : | Özel mülkiyetin olmadığı, üretim araçlarının (fabrika, tarım arazisi vs.) ortak mülkiyete dayalı olduğu, tüm hizmet ve üretimin kar amacı gütmeksizin yapıldığı, sınıfsız toplum düzeni |
| Konstantinopolis | : | Geçmişte Roma, Bizans ve Osmanlı imparatorluğuna başkentlik yapmış tarihi şehir İstanbul'un eski adı |
| Kürek cezası | : | Gemilerde kürek çektirme biçiminde uygulanan ceza |
| Leh | : | Polonyalı |
| Liberal | : | Hürriyet ve serbestlikle ilgili |
| Literatür | : | Herhangi bir bilim dalında yazılmış olan yazı veya eserlerin bütünü |
| Livonya | : | Avrupa'nın kuzeyindeki Baltık Denizi'ne kıyısı olan ve günümüzde Estonya, Letonya ve Litvanya topraklarını kapsayan tarihi bölge |
| Luther | : | 1483-1546 arası yaşamış Alman keşiş, ilahiyatçı, profesör Martin Luther, Hristiyan Protestan mezhebinin ve Lutherciliğin kurucusudur |
| Lutherci | : | Martin Luther tarafından kurulmuş, ötenazi, eşcinsellik, kadın din görevlisi vs. konularda daha özgürlükçü bir Protestan mezhebi |
| Manifatura | : | Fabrika yapımı her türlü kumaş, bez vb. dokuma |
| Manifesto | : | Bildiri |
| Mareşal | : | En yüksek askeri rütbe |
| Medler | : | Asur imparatorluğunu yıkıp günümüz İran topraklarında MÖ.678-549 arası hüküm sürmüş sonrasında yerini Persler'e bırakmış imparatorluk |
| Melas | : | Şeker fabrikalarında şeker pancarı veya kamışının işlenmesi sonucu ortaya çıkan ve hayvan yemi,maya, gübre, alkol vs. yapımında kullanılan koyu kıvamlı atık sıvı |
| Mesih | : | ~Tanrı tarafından görevlendirilip kurtarıcı olarak seçilen kişi |
| Metalürji | : | Metalleri saf olarak elde etme ve işleme tekniğini belirleyen kimya endüstrisi kolu. Metal bilimi |
| Miço | : | Gemilerde tayfa yardımcısı olarak görev yapan küçük yaşta erkek çocuk |
| Mihenk taşı | : | Mec. Bir kavramın değerini anlamaya yarayan ölçüt |
| Militarizm | : | Her tür sorunu askerî yöntemlere başvurarak çözme ve bundan dolayı silahlı kuvvetlere öncelik tanıma eğilimi |
| Milli romantizm stili | : | ? (s.35) |
| Misyoner | : | Kendini, herhangi bir düşünce veya amaç edinilen, ulaşılmak istenen ideali yaymaya adamış kimse |
| Monarşi | : | Siyasi otoritenin miras yoluyla tek kişide toplandığı yönetim şekli |
| Muktedir | : | Bir şeyi yapmaya, başarmaya gücü yeten |
| Münevver | : | Aydın |
| Müreffeh | : | Bolluk, rahat ve varlık içinde yaşama |
| Müsadere | : | ~Zorla mala el koyma |
| Müzmin | : | ~Sürekli |
| Naif | : | Saf, deneyimsiz, acemi |
| Natürmort | : | Konusu cansız nesneler veya varlıklar olan resim |
| Nehemya kitabı | : | MÖ.5.yy.da Yahudilerin Babil'den sürgünden dönüşünü, Pers kralı Artahşaşta'nın Nehemya isimli saray çalışanını Yehuda Krallığını yönetmesi için Kudüs'e vali olarak atamasını ve Kudüs surlarını onartmasını anlatan Musevi kutsal kitabının tarihi bir parçası |
| Neo rönesans stili | : | ? (s.35) |
| Nesir | : | Düzyazı. Şiir olmayan yazı |
| Nevi şahsına münhasır | : | Mec. Kendine özgü, sıra dışı oluşum |
| Nüfuzlu | : | Sözü geçer, istediğini yaptıran |
| Paltova | : | Günümüzde Ukrayna sınırları içerisinde, Karadeniz'e dökülen 460 km.uzunluğundaki Vorskla nehri kıyısında bir şehir |
| Panç | : | İsveç pançı, mayalanmış hindistan cevizi veya pirinç özünden yapılan bir tür likördür |
| Pançova | : | Sırbistan'ın başkenti Belgrad'ın kuzeydoğusunda, Tuna Nehri kıyısında bir yerleşim |
| Parlamento | : | Yasa, koyma, devlet bütçesi belirleme, hükümeti denetleme görevleri olan, üyeleri halk tarafından seçilen meclis |
| Paskalya | : | Hz. İsa'nın dirilişini anmak için Hristiyanlarca kutlanan bayram |
| Pedagog | : | Eğitim ve öğretimi kurallara bağlayıp gerekli bilgi ve becerileri kazandıran pedagoji bilimi ile uğraşan kimse |
| Piccadilly | : | Londra'da geniş ve düz bir cadde |
| Pierre L'ermite | : | 1050-1115 arası yaşamış, etkili konuşmaları ile halktan onbinlerce kişiyi ikna edip 1096'da ilk Haçlı Seferini (Hristiyanların müslümanlara düzenledikleri akınlar) başlatan Fransız keşiş |
| Piskopos | : | Katoliklerde bir bölgenin din işlerine başkanlık eden en yüksek papaz mertebesi |
| Polip | : | Denizdeki mercanları oluşturan, basit yapılı, bitkimsi hayvan kolonisinin her bir bireyi |
| Porter | : | Koyu renk malt (arpanın çimlendirilip kurutulmuş hali) kullanılarak üretilen siyah bir bira çeşidi |
| Pön savaşları | : | MÖ 264-146 yılları arası, Kartaca ile Roma arasında, Akdeniz deniz ticaretini ele geçirmek ve elde tutmak için yapılan ve üç evrede gerçekleşen Kartaca savaşları |
| Pretzel | : | Tuzlu, simide benzeyen formu olan bir çeşit hamur işi |
| Proleterya | : | Sermayesi olmayıp sadece iş gücü ile geçimini sağlayan ücretli işçilerden oluşan sosyal topluluk |
| Prometheus | : | Yunan mitolojisinde tanrısal düzene kafa tutmuş, insanı yaratıp ona yaratıcılık, bilim ve uygarlığı vermiş tanrı soyundan kahraman |
| Protestan | : | Papa'nın dini liderliğini ve günah çıkarmayı kabul etmeyen, Meryem Ana'nın sıradan bir insan olduğuna inanan vs. özellikte Hristiyanlık kolu |
| Prototip | : | Model, ilk örnek |
| Prömiyer | : | Yeni oynanmaya başlayacak bir tiyatronun ilk gösterimi |
| Prusya | : | Avrupa'nın kuzeyinde Baltık Denizi'ne kıyısı bulunan bölgede 1871-1918 arası hüküm sürmüş Alman imparatorluğu |
| Rafaello | : | 1483-1520 arası yaşamış İtalyan ressam ve mimar Raphael Sanzio, Leonardo da Vinci ve Mikelangelo ile birlikte dönemin 3 büyük ressamından biridir |
| Redaktör | : | Yazı yazan, bir yazıyı kaleme alan kimse |
| Rokoko | : | 18.yy.ın başında Fransa'da geçerli olan, ince, zarif ve kıvrımlı hatları ile kendini belli eden gösterişli bir süsleme tarzı |
| Romulus | : | Roma mitolojisine göre MÖ.753 yılında kardeşi Remus ile birlikte Roma'yı kuran kişi |
| Ruhban | : | ~Hristiyan din adamlarının oluşturduğu dini sınıf |
| Sanatoryum | : | Özellikle veremli hastaların tedavisi için kurulmuş sağlık merkezi |
| Sarıhumma | : | Çoğunlukla sıcak ülkelerde görülen, bir cins sivrisinek aracılığıyla bulaşan, tene sarı renk veren, ateşli bir hastalık |
| Sefih | : | ~Zevk ve eğlence |
| Sembolist | : | Anlatılmak isteneni simgelerle, dolaylı yoldan ifade eden şair, ressam, yazar vs. |
| Senato | : | Bazı ülkelerde yaş ve eğitimlerine göre seçilmiş yönetici topluluğu |
| Serf | : | Ortaçağda toprağı ve üzerinde yaşayan köylüleri tek bir mal olarak sayan derebeylik düzeninde toprakla birlikte alınıp satılan köle |
| Seyrüsefer okulu | : | Denizcilik okulu |
| Skolastik | : | Bilimi, inanç öğretilerini desteklemek için kullanan ve inançla uyumunu sağlamayı amaç edinen Ortaçağ (500-1500) öğretisi |
| Slav | : | Dillerindeki yakınlıktan dolayı, Rus, Polonya, Çekoslavakya, Hırvatistan, Sırbistan, Bulgaristan, Bosna Hersek, Makedonya vs. halklarına verilen genel ad |
| Sofist | : | Özellikle antik Yunan'da (~MÖ. 5.yy.) etik, siyasal ve toplumsal sorunlar üzerine duran, eleştirel düşünceyi geliştiren gezgin düşünür |
| Sofu | : | Dinin emir ve yasaklarına bütünüyle uyan kimse |
| Sosyalizm | : | İşçilerin devlet yönetiminde baskın olduğu, üretim araçları (fabrika, tarım arazisi vs.) ile eğitim, sağlık, barınma gibi temel ihtiyaçların devlet elinde olduğu siyasi öğreti |
| Spekülasyon | : | Uygulamaya geçmeyen, sadece bilme ve açıklama amacı güden düşünce |
| Spekülatör | : | Yolsuz bir biçimde kazanç elde eden |
| St.Helena Adası | : | Atlas Okyanusu'nun güney açıklarında, en yakın karaya ~1900 km. mesafede bulunan, Birleşik Krallık'a bağlı, 122 km2 lik bir ada |
| Step | : | Kurakçıl otsu bitkilerden oluşan, sıcak ve ılıman iklimlerdeki ağaçsız doğal alan. Bozkır |
| Swift | : | 1667-1745 arası yaşamış, "Guliver'in Gezileri" kitabının yazarı İrlandalı hiciv ustası yazar, şair ve siyasetçi Jonathan Swift |
| Şansölye | : | Almanya ve Avusturya'da hükümet başkanı |
| Şovenizm | : | Değişik ırk ve uluslar arasında düşmanlık yaratmayı amaçlayan ve bu yolda kışkırtmada bulunan aşırı ulusçu akım |
| Tifüs | : | Rickettsia bakterisinin, bit, pire gibi parazitlerle insana bulaşması sonucu oluşan, baş ağrısı, ateş, kas ağrısı, öksürük gibi belirtileri olan bulaşıcı bir hastalık |
| Tiran | : | Acımasız, gaddar, siyasi gücü kötüye kullanan |
| Trahom | : | Kirli el ve sineklerle yayılan, sonu körlüğe kadar giden, göz kapaklarının iç kısmının enfeksiyonuna dair bulaşıcı, bakteriyel bir hastalık |
| Ural madenleri | : | Avrupa ve Asya'yı ayıran, Kazakistan'dan Kuzey Kutbu'na kadar uzanan 2500 km.uzunluğundaki Ural dağlarında bulunan zengin altın, bakır, nikel vs. madenleri |
| Virchow | : | 1821-1902 arası yaşamış, modern patolojinin (hücre, doku ve organlardaki yapı ve işlev değişikliklerini araştıran tıp dalı) kurucusu Alman bilim adamı Rudolf Virchow |
| Visterya | : | Mor salkımlar halinde çiçek açan bir bitki |
| Vlissingen | : | Hollanda'nın güneybatı ucunda yer alan bir sahil şehri |
| Yahudiye | : | Hz.İsa'nın doğdugu Bethlehem şehrinin bulunduğu, Roma İmparatorluğunun hakimiyetindeki Filistin'in güneyinde yer almış bir eyalet |
| Yamburg | : | Rusya'nın 2. büyük şehri olan Sankt Petersburg'a bağlı bir sahil kasabası |
| Yasama | : | Objektif ve sürekli nitelikte kurallar koyma. Kanun koyma |
| Yek | : | Tek, bir |