Vahşi Zevkler
★★★☆☆
Yazar : Lev Nikolayeviç Tolstoy
Yayınevi : Kaos Yayınları
Türkçesi : Dominik Pamir
| 14.Louis dönemi | : | 1638'de doğmuş, 5 yaşından ölünceye kadar (1643-1715) 72 yıl boyunca (en uzun süre) Fransa krallığı yapmış Louis Le Grand'ın dönemi |
| Abbe Defourny | : | 19.yy.da yaşamış Fransız rahip ve yazar |
| Abidin Dino | : | 1913-1993 arası yaşamış, Türk ressam, karikatürist, yazar, film yönetmeni.1940'lı yıllarda TKP'nin önemli bir üyesi olup 1952'de kalıcı olarak Paris'e yerleşmiştir |
| Alabama sorunu | : | ABD iç savaşında (1861-65) tarafsızlık ilkesini ihlal eden Birleşik Krallık'a, 5 farklı ulusdan kişiyle kurulmuş hakemlik mahkemesi tarafından tazminat ödetilmiştir |
| Albümin | : | Memelilerin kanının plazmasında (sıvı kısmı) bulunan proteindir. İlaç endüstrisinde plazmadan ayrıştırılarak ameliyat, yanık tedavisi, aşı ömrü vs. amaçla kullanılır |
| Alicenap | : | Onurlu, şerefli |
| Antitez | : | Karşı görüş, karşı düşünce |
| Aristokrat | : | Ekonomik, toplumsal ve siyasi gücü elinde bulunduran soylu |
| Aziz Hubert | : | 656-727 arası yaşamış, Belçika'nın Valon eyaletinin başkenti Liege'nin ilk piskoposu ve avcıların koruyucu evliyası. Avcılık tutkunu iken avlanmaktan vazgeçmiştir |
| Aziz Paulus (Pavlus) | : | 5-65 arası yaşamış ve Yahudilikten Hristiyanlığa geçtikten sonra Pagan inanışa sahip Roma imparatorluğuna Hristiyanlığı yaymış din adamı |
| Aziz Thomas | : | 1225-1274 arası yaşamış, bilgi felsefesi, siyaset, metafizik vs.konularındaki yorumları ile bilinen İtalyan rahip Thomas Aquinas |
| Baltazar | : | Yeni Babil İmparatorluğunun son kralı, MÖ.556-539 hüküm sürmüş Nabonidus, son 10 yılında yönetimi oğlu Belşazar'a (Baltazar) bırakmıştır. Baltazar, kendisine ait olmayan kutsal altın kaplarda misafirlerine yemek şöleni verirken tanrının eli görünür ve duvara gidişatın kötü olduğuna dair bir yazı yazar ve o gece Baltazar öldürülür |
| Betimleme | : | Bir şeyi sözle veya yazıyla anlatma |
| Bismark | : | 1815-1898 arası yaşamış, 1871'de Alman imparatorluğunun kurulmasında önemli rolü olan Otto von Bismarck. İmparatorluğun ilk şansölyesidir (Başbakanı) |
| Brumin | : | ? (s.30) |
| Budha | : | MÖ. 563-483 arası Hindistan'da yaşadığı tahmin edilen, Budizm'in kurucusu ruhani öğretmen Sidarta Gautama |
| Bülten | : | Dergi |
| Büyük Perşembe | : | Paskalya'dan önceki Perşembe günü Hristiyanlarca kutlanan, Hz.İsa'nın son akşam yemeğini simgeleyen kutsal bayram |
| Camor | : | ? (s.38) |
| Caroline adaları sorunu | : | Filipinlerin doğusunda, Palau ve Mikronezya ada ülkeleri arasındaki bu takımadaları, 17.yy.da sömürgesine alan İspanya, adaları Avrupa ülkelerinin serbestçe kullanmasına izin veriyordu. İspanya 1885'de ise bölgede ticaret yapan Almanlardan vergi almak isteyince Papa 13.Leo aracılık yaparak mülkiyeti İspanya'ya, ticari kullanım hakkını Almanya'ya vermiştir |
| Child Harold | : | İngiliz şair George Gordon Byron tarafından yazılmış, zevk ve eğlence dolu bir hayattan umduğunu bulamamış genç bir adamın seyahat ve düşüncelerinin anlatıldığı "Childe Harold'ın Hac Yolculuğu" şiirinin baş karakteri |
| Çakia-Muni | : | "Gücün münzevi bilgesi" vb. anlamındaki ifade, Budha'nın kendisi ve öğretisinin adıdır |
| Çileci | : | Dünya işlerinden uzaklaşarak kendisini tanrıya tapınmaya veren kimse |
| Demokles'in kılıcı | : | En iyi ve başarılı zamanlarda bile insanların acı ve tehlikelerle karşı karşıya olduğunu anlatmak için kullanılan söz. Efsaneye göre; Siraküza Kralı Dionysos, kral olmanın çok rahat ve güzel olduğunu savunan Demokles'e ders vermek için onu yemeğe davet eder. Onu ince bir sicimle tavana bağlanmış ağır bir kılıcın altındaki koltuğa oturtarak iktidarın aslında ne kadar zor olduğunu gösterir |
| Diplomatik | : | "Diplomatik tedbir" kavramı ile uluslararası antlaşmaların kastedildiği kanaatindeyim |
| Dogma | : | Doğruluğu sınanmadan, sorgulanmadan benimsenen ve bir öğretinin temeli olan inanış |
| Doktrin | : | Toplumda herhangi bir alanda çığır açan görüşler, ilkeler bütünü |
| Dumura uğramak | : | Körelmek, yeteneğini kaybetmek |
| Edilgen | : | Pasif, durgun |
| Efemine | : | Kadınsı |
| Egzotik | : | Uzak, yabancı ülkelerle ilgili |
| Epikürizm | : | Hazlara ve mutluluğa yönelik bir hayatın hedef edinilmesini ileri süren öğreti |
| Esenlik | : | Selamet. Her türlü korku, tasa ve tehlikeden uzak, güvende olma durumu |
| Felier | : | ? (s.37) |
| Ferisiler | : | Hristiyanlıktan hemen önce Museviler içinde kurulmuş, katı inançları ve kurallara bağlılığı ile bilinen, Hz.İsa'ya en çok muhalefet edip acı çektiren Yahudi cemaati |
| Firkete | : | Kadınların saçlarını tutturmak için kullandıkları U biçimindeki plastik veya telden saç tokası |
| Fütursuz | : | Aldırış etmez, umursamaz |
| G. Vakası | : | G.Grosz'un 1.Dünya Savaşı yılları politik ortamına duyulan tepki ile biçimlenmiş, 1918 tarihli, politik hiciv içeren kübik (nesneleri geometrik biçimlerde gösteren sanat) resmi |
| George Grosz | : | 1893-1959 arası yaşamış, 1920'lerde Berlin'deki yaşamı karikatürize ettiği resimleriyle tanınan Alman asıllı Amerikalı ressam |
| Göreli | : | ~Kısmi |
| Havari | : | ~Mec. Düşünce ve inançları yaymada yardımcı kimse |
| Hektar | : | 10.000 m² veya 10 dönüm büyüklüğünde alan ölçü birimi |
| Herzen | : | 1812-1870 arası yaşamış Rus yazar ve düşünür Aleksandr Herzen. Siyasi görüşleri nedeniyle arkadaşı Ogarev ile birlikte 1847'de Rusya'dan sürgün edilmiştir |
| İğdiş edilmek | : | Mec. ~Köreltmek, yeteneğini kaybettirmek |
| Joseph de Maistre | : | 1753-1821 arası yaşamış, Fransız yazar, filozof, diplomat |
| Kalvinci | : | Jean Calvin (1509-1564) tarafından kurulan, Hristiyanlığın geleneklerden arınıp en eski haline dönmesini, dürüstlüğü ve çalışkanlığı esas alan Protestanlık kolu |
| Katedral | : | Piskoposluk makamı olan ve başkilise niteliğindeki büyük kilise |
| Katık | : | Ekmekle karın doyurmak gerektiğinde, ekmeğe katılan peynir, zeytin, helva vb. yiyecek |
| Katolik | : | Roma Katolik kilisesinin ruhani başkanı Papa'yı Hz.İsa'nın bazı yetkilerinin mirasçısı ve dini lider kabul eden ve en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi üyesi |
| Kelebek gözlüğü | : | Kulaktan destek alan sapları olmayan, burna tutturulan gözlük |
| Keşiş | : | Evlenmeyen, dünya ile ilgisiz ve dini kurallara göre yaşayan, genellikle Hristiyan kimse |
| Kolonyal yapı | : | Yabancılar tarafından kendi kültürlerine göre inşaa edilmiş, görece basit ve ucuz maliyetli, şehir dokusuna mimari açıdan uyma gayesi gütmeyen mimari tarzda bina |
| Konfüçyusçu | : | MÖ 551-479 arası yaşamış Çinli düşünür, eğitimci Konfüçyus'un "ahlak, erdem, sevgi, saygı" üzerine kurulu dünya görüşüne sahip felsefi ve dini akımın yanlısı |
| Korintli | : | Aziz Paulus, Hristiyanlığı yaymak için farklı cemaatlere yazdığı 14 mektuptan 2 tanesini Atina'nın ~90 km. batısındaki zengin ve ahlaksız yaşamıyla ünlü Korint kenti halkına yazmıştır |
| Kült | : | "Vatan kültü" ifadesi "vatana tutku ile bağlanma, çok sevme" anlamında kullanılmıştır |
| Maral | : | Dişi geyik |
| Marc-Aurale | : | 121-180 arası yaşamış, 40 yaşından ölene dek Roma İmparatorluğunu başarı ve refah içinde yönetmiş stoacı (kader, mantık, doğaya uygun yaşama vs.) filozof Marcus Aurelius |
| Materyalist | : | Dünyada, yalnızca maddenin varlığını kabul eden, Tanrı, ruh vb. manevi kavramları ret ve inkâr eden felsefi görüş yanlısı |
| Maxime Du Camp | : | 1822-1894 arası yaşamış Fransız yazar ve fotoğrafçı |
| Mazbut | : | Düzenli, düzgün, beğenilen |
| Melchior de Vogüe | : | 1848-1910 arası yaşamış, Fransız diplomat (dış politika uzmanı, ülke temsilcisi) , gezi yazarı, arkeolog ve edebiyat eleştirmeni |
| Mercier | : | ? (s.67) 1740-1814 arası yaşamış Fransız yazar Louis Sebastien Mercier olabilir |
| Moltke | : | 1800-1891 arası yaşamış, Alman Mareşal ve Genelkurmay Başkanı Helmuth Karl Bernhard von Moltke. Türkçe dahil 7 dil bilmekteydi |
| Mukadder | : | Yazgıda var olan, alında yazılı olan |
| Nakkaş Osman | : | 16.yy.ın 2.yarısında yaşadığı düşünülen, Osmanlı İmparatorluğunun en önemli minyatürcüsü (kitap vs.yi küçük ve renkli resimlerle süsleme sanatçısı) |
| Napolyon | : | 1769-1821 arası yaşamış, 10 yıl Fransa imparatorluğu yapmış, (1.) Napolyon Bonapart. Hayatının son yıllarını St.Helene adasında sürgünde geçirmiştir |
| Ogarev | : | 1813-1877 arası yaşamış, Rus şair, siyasi aktivist Nikolay Platinovic Ogarev. Arkadaşı Herzen ile birlikte siyasi görüşleri sebebiyle Rusya'dan sürgün edilmiştir |
| Onegin | : | Aleksandr Puşkin tarafından yazılan, 1833 tarihli "Yevgeni Onegin" romanının kahramanı, yüksek sosyete hayatından bıkmış genç Rus soylusu karakter |
| Optina Manastırı | : | Moskova'nın 200 km. güneyindeki Tula şehrinin ~100 km.batısında, Zhizdra nehri kıyısında bulunan, erkeklere özel bir Ortodoks manastırı |
| Ortodoks | : | Genellikle Doğu Avrupa ülkelerinde yaygın olan ve Katoliklerden 11.yy.da ayrılmış 3.büyük Hristiyanlık kolu. İsa'nın hem tanrı hem de insan olduğuna inanılır |
| Pagan | : | Çok tanrılı dine mensup kişi |
| Parlamento | : | Yasa, koyma, devlet bütçesi belirleme, hükümeti denetleme görevleri olan, üyeleri halk tarafından seçilen meclis |
| Pascal | : | ? (s.67) 1623-1662 arası yaşamış Fransız matematikçi, fizikçi ve düşünür Blaise Pascal olabilir |
| Pentekost | : | Hamsin Yortusu. Hz.İsa'nın öldükten sonra tekrar dirilip havarilerine (öğüt ve inancını yaymada yardımcıları) göründüğü günü simgeleyen Hristiyan bayramı. Paskalya'dan sonraki 50. günde kutlanır ve Hristiyanların vazifelerinin başladığı gün olarak kabul edilir |
| Perov | : | 1834-1882 arası yaşamış, gerçekçi resim akımının önemli bir temsilcisi olan ve "Gezgin Sanat Sergileri Derneği"nin kurucularından Rus ressam Vasili Perov |
| Pitoresk | : | Resim konusu olmaya değer görünüşte olan. Resimsi. "Pitoresk pazara hakim" ifadesi ile "güzel binalar içinde en dikkat çekici durumda" vb. anlamında kullanılmış |
| Platon | : | MÖ. ~427-347 arası yaşamış, batının ilk yüksek öğretim kurumu Atina Akademisi'nin kurucusu, Sokrates'in öğrencisi Yunan filozof |
| Protestan | : | 16.yy.da doğmuş, Papa'nın dini liderliğini ve günah çıkarmayı kabul etmeyen, Meryem Ana'nın sıradan bir insan olduğu vs. görüşte Hristiyanlık kolundan olan kimse |
| Proudhon | : | 1809-1865 arası yaşamış Fransız ekonomist ve düşünür Pierre-Joseph Proudhon. Kendini "anarşist" olarak adlandıran ilk kişidir ve ilk anarşist düşünür olarak nitelenir |
| Redingot | : | Önü çift sıra düğmeli, dizlere kadar inen uzun ceket |
| Retorik | : | Güzel söz söyleme, hitabet sanatı |
| Reve Scientifique | : | Paris'de Germer Bailliere yayınevi tarafından 1882-1925 yılları arası yayımlanmış bir bilimsel dergi |
| Ruhban | : | Genellikle manastırda yaşayan ve evlenmeyen Hristiyan din adamlarının (rahip) oluşturduğu topluluk |
| Sabık | : | Eski |
| Sav | : | İleri sürülerek savunulan düşünce, iddia |
| Sefih | : | Zevk ve eğlence düşkünü |
| Sezar | : | MÖ.100-44 arası yaşamış, Romalı diktatör lider. Roma cumhuriyetinin imparatorluğa dönüşmesinde büyük rolü vardır. Cumhuriyetçi Brütüs bıçaklayarak öldürülmüştür |
| Sofizm | : | ~Haklı çıkmak adına yapılan temelsiz, asılsız çıkarımlar ile sözde akla uygun yanıltıcı savunma |
| Sofracı başı | : | Saraylarda sofrayı kurma, kaldırma, yemeği dağıtma vb. işlerle görevlendirilmiş kimse |
| Sokrates | : | MÖ.469-399 arası yaşamış, ahlak felsefesinin kurucusu, Platon ve dönemin gençlerinin örnek aldığı antik Yunan filozofu. Zehir içirilerek idam edilmiştir |
| Soysuz | : | Mec. Kötü tanınmış, ahlaksız |
| Sürek avı | : | Birçok avcının katılmasıyla ve çoğu kez at üzerinde avı kuşatarak yapılan avlanma |
| Tedricen | : | Azar azar, yavaş yavaş |
| Tekzip etmek | : | Yalanlamak, doğru olmadığını açıklamak |
| Trolop | : | ? (s.37) |
| Tuvalet | : | Tıraş olma, giyinme, süslenme, taranma işi |
| Vadedilmiş Topraklar | : | Güneydoğu Anadolu, Suriye, Irak ve Ürdün ve çevre ülkelerin bir kısmını kapsayan, Yahudilere vadedilmiş topraklar |
| Vakfedilmek | : | "Kilisenin vakfedilmesi" ifadesi ile "yaptırılıp bağışlanmış bir kilisenin açılış töreni"nin kastedildiği kanaatindeyim |
| Vakur | : | Mec. Gösterişli |
| Vecibe | : | Yapılması, yerine getirilmesi, insanlık duygusu, töre ve yasa bakımından gerekli olan iş veya davranış |
| Yasnaya Polyana | : | Moskova'nın 200 km. güneyindeki Tula şehrinin 12 km. yakında yer alan ve Tolstoy' un doğup hayatının büyük kısmını geçirdiği çiftliğin bulunduğu köy |
| Yeni Ahit | : | Hristiyanların kutsal kitabı İncil |